Każda gra posiada bohatera - w menedżerach piłkarskich (czyt. Football Managerze) jest nim niepodważalnie... piłkarz. Wszak dla kogo sklejamy taktykę i składamy trening? Kto odwdzięcza nam się pięknymi zagraniami, wspaniałymi bramkami i niezapomnianymi meczami? Za to ich uwielbiamy, ale czy tak poza tym... w ogóle się z nim utożsamiamy, jak w innych, dobrych grach?

Stwierdzicie z pewnością, że piłkarz w menedżerze jest bohaterem pośrednim, a nie bezpośrednim, znaczy to tyle, że bez niego gra traci sens, ale tak ogólnie... nie wiadomo kim jest. Traktujemy go w wymiarze nazwiska, alternatywnie zdjęcia, opisów meczowych i kropeczki biegającej po murawie. Tak, jakby zza piłki w ogóle na świat nie wyglądał.

Rzecz jasna - co pewien czas wyskoczy informacja, że piłkarz się buntuje. Przejmuje was to? Ja z góry przewiduję scenariusz - nie wystawię grajka, bo jest za słaby i nie wiadomo czemu uważa się za gwiazdę; nie zjawia się na treningu, więc wymierzam mu z przyzwyczajenia karę obcięcia dwutygodniówki - nie ma bowiem sensu nawet zastanawiać się nad innymi rozwiązaniami, bo piłkarz najpierw powie, że zgadza się z karą i obieca solidnie i cierpliwie pracować o miejsce w pierwszym składzie, po czym... nie zjawi się na następnym treningu. Oznacza to obcięcie kolejnej pensji (wychodzi na to, że piłkarz "gra" u nas za darmo), a on znów - jakby nigdy nic - mówi, że się poprawi.... i tak w kółko. Pytam się, gdzie tu logika? Myślę, że w rzeczywistości wygląda to trochę inaczej; jeżeli piłkarza coś frustruje zwraca się do trenera lub zarządu i mówi "coś jest nie tak, musimy określić moją rolę w zespole". No właśnie. Wiecie już do czego dążę...?
Interakcja z zawodnikiem! A raczej... jej całkowity brak w grze. Zawodnik w FM przypomina robota z określonymi danymi i pustym jak przebita futbolówka. Nieraz spotykałem się z opiniami, że praca trenera nie ogranicza się jedynie do określenia reżimu treningowego, taktyki i wystawienia wyjściowej jedenastki; to musi być człowiek-instytucja, który umie skupić na sobie uwagę piłkarzy, wzbudza szacunek, a zarazem zaprzyjaźnia się z nimi i poznaje ich między sobą - tworzy pozytywną atmosferę w zespole, rzuca siarczystymi przekleństwami podczas przerwy meczowej, wspiera na duchu kontuzjowanego młodzika, próbuje wskrzesić motywację u zadufanej gwiazdy. Słowem, robi to, czego w FM po prostu nie ma. Pozostaje nam trening, a później taktyka, mecz, taktyka, mecz, taktyka, mecz... transfer... taktyka, mecz... Reakcje piłkarzy są bardzo ograniczone i sprowadzają się do wspomnianego przyjścia/nie przyjścia na trening, czy chwalenia kolegi (mówiąc z dużą dozą wyobraźni), lub rozmyślania nad szansą dostania się do pierwszego składu.

Prawdziwe powiewy pracy menedżerskiej poczujemy dopiero wtedy, gdy zostanie wprowadzony poważny, element osobowości wirtualnej postaci. Trenerem nie jestem i zapewne nigdy nie będę, ale sami pomyślcie - czy gdybyście byli menedżerami, traktowalibyście swoich podopiecznych jak stos cyferek? Nie, na pewno nie! Z każdym trzeba porozmawiać, poznać go. Iść na piwo po wygranym meczu. No, może z tym piwem przesadzam, ale sami rozumiecie.
To samo tyczy się też sztabu szkoleniowego - czuję, jakby byli odgrodzeni ode mnie ścianą, nad którą przerzucają tylko krótkie liściki z informacjami o drużynie. Wprowadzono co prawda pomoc asystenta z kilkoma ciekawymi informacjami o drużynie, ale często są one dalekie od prawdy i nie pokrywają się z (wirtualną) rzeczywistością. Na przykład, wybór najlepszego rezerwowego jest dosyć przypadkowy, w szczególności, gdy dwóch piłkarzy grających na tej samej pozycji ma zbliżoną liczbę rozegranych meczów. Przydałby się szerszy zakres informacji, a przede wszystkim - o czym wspomniałem już wcześniej - możliwość rozmowy o trapiących nas zagadnieniach odnośnie teamu. Takie trudne do zrobienia? Nie sądzę. Wszystko mogłoby polegać na podobnym systemie zastosowanym już... w komentarzach meczowych. Z tą różnicą, że dana sekwencja pojawiałaby się w zależności nie od
wydarzeń na boisku, ale zadanego przez nas pytania, rzecz jasna. Co do możliwości pytań, tutaj już pozostawiam pole do popisu dla twórców i... fanów gry, którzy mogliby, podobnie jak komentarz, urozmaicać o własne sekwencje.
Media. Brrr... zapowiadało się ciekawiej. Tymczasem w grze jest tak, jakby dziennikarze nie mieli o czym pisać, a do tego nie do końca znali się na swojej robocie. Czemu brak wywiadów? Ponownie można by zastosować system podobny do tego z komentarzy - wszystko polegałoby wyłącznie na odpowiednim przekształceniu na potrzeby tej opcji. Media pytają nas z częstotliwością "raz na rok", a jeżeli już wydarzy się ta wiekopomna sytuacja najczęściej o to, czy rozniesiemy przeciwnika. Błe... Aż się chce odwrócić na pięcie... znaczy się: alternatywnie "nie skomentować".

Jedynie mogę pochwalić jako-tako sprawujący się system porozumiewania z innymi menedżerami... przez pierwsze pół roku - później sytuacje powtarzają się, ale i tak chciałbym widzieć przynajmniej taki system w porozumiewaniu się z graczami, czy choćby... kibicami! To jednak wciąż pozostaje w sferze marzeń. Obecnie wszelkie kontakty międzyludzkie w grze to tylko skromny dodatek do meczów. Mimo to, po jego odjęciu byłoby o wiele mniej wesoło, mimo denerwujących powtórek podczas wielosezonowych rozgrywek.
Co to oznacza? Że trzeba rozwijać element relacji międzyludzkich! Rozwój gier pędzi na przód, niech wraz z nim pędzi gatunek wirtualnych menedżerów - niech twórcy włączą w to także fanów, którzy z pewnością rzucą się na każdą zostawioną lukę, by ją urozmaicić i rozbudować. Niech twórcy tworzą edytory, a przynajmniej tworzą swoją grę najbardziej elastyczną, jak tylko można.
Gra dla graczy i przez graczy tworzona żyje wiecznie.

P.S. A może to tylko moja rozgrywka jest taka monotonna pod tym względem? Zadaję sobie to pytanie codziennie, włączając ostatnio zapisaną grę. Dlatego też z - nie będę ukrywał - mieszanymi uczuciami oddaję Wam ten materiał. Cenię ludzi z SI, cenię ich grę i pracę. Moim zamiarem jest jedynie wskazanie kierunku, w jakim powinni podążyć twórcy.