Spis treści [pokaż] [ukryj]
Role zawodników
Wybór odpowiednich ról dla zawodników jest kluczowym elementem powstania zrównoważonej taktyki i narzucenia Twojego stylu gry. 4-4-2 z dwoma defensywnymi środkowymi pomocnikami będzie funkcjonowało zupełnie inaczej niż ta sama formacja z pomocnikiem długodystansowcem i cofniętym rozgrywającym.
Poniżej prezentujemy wszystkie role zawodników w FM10. Gdzie tylko było możliwe, podaliśmy przykłady zawodników grających obecnie i kiedyś. W nawiasach są podane nazwy drużyn, w których dani gracze najlepiej wywiązywali ( lub wywiązują) się z tych ról.
Bramkarz (BR)
Bramkarze mają tylko dwa ustawienia – bramkarz i bramkarz-libero.
Bramkarz – najprostsze i najczęstsze ustawienie goalkeepera. Rozsądne i neutralne ustawnie – bramkarz porusza się tylko po polu karnym. Ma łapać bądź wybijać piłki oraz podawać je do partnerów z pola.
Obecny/klasyczny przykład – większość bramkarzy
Bramkarz-libero - możesz ustawić bramkarza tak, aby w pewnych sytuacjach grał jak libero. Jest to szczególnie przydatne wtedy, gdy grasz z wysoko ustawioną linią obrony – taki bramkarz będzie wychodził do piłek, które minęły obrońców i będzie je z powrotem przenosił do strefy ataku. Trzeba pamiętać aby bramkarz-libero był szybki, aby nie narażał się na minięcie lub przelogowanie.
Obecny przykład – Jose Manuel Reina (Liverpool)
Klasyczny przykład – Tommy Lawrence (Liverpool), Fabien Barthez ( Francja)
Stoper/Libero (LB)
Graczy z tej pozycji możemy podzielić na dwie kategorie – defensywnego stopera czyszczącego tyły oraz grającego piłką libero, który często zapędza się aż do linii pomocy. Jest to wymierający gatunek piłkarza, choć można go jeszcze spotkać w drużynach włoskich i tych z Półwyspu Bałkańskiego.
Ostatni stoper – z reguły „używany” przy pięcioosobowym bloku defensywnym; gra za plecami dwójki środkowych obrońców i ma za zadanie czyścić wszystkie piłki mijające pozostała czwórkę. Z reguły bardziej ruchliwy i zwrotny niż klasyczny środkowy defensor, ale nie musi być wyszkolony technicznie – ma po prostu eliminować niebezpieczeństwo powstające pod bramką.
Obecny przykład - Phillipe Mexes (AS Roma)
Klasyczny przykład – Franco Baresi (AC Milan, Włochy)
Libero – to grający piłką obrońca. Kiedy drużyna się broni, gra za linią obrony jak typowy ostatni stoper. Jeśli jednak dostanie piłkę, często wychodzi na pozycję defensywnego pomocnika i uczestniczy w budowaniu akcji ofensywnych Musi być nieźle wyszkolony technicznie i mieć wsparcie ze strony środkowych obrońców. Obecnie ciężko znaleźć przykład zawodnika na tej pozycji – jednak w razie potrzeby Rio Ferdinand mógłby grać w takiej roli. Brak libero w najlepszych ligach wskazuje na wymarcie tego typu zawodników.
Obecny przykład – brak
Klasyczny przykład – Franz Beckenbauer (Niemcy)
Obrońca prawy/lewy (O P/O L)
Gracz na tej pozycji może spełniać dwie role. Pierwsza jest bardziej zachowawcza – szeroko ustawiony boczny obrońca ma kryć skrzydłowego drużyny przeciwnej. Druga rola daje możliwość włączania się do ataku – jego drybling i dośrodkowania mają być dodatkową siłą ofensywy.
Boczny obrońca – typowi boczni obrońcy nie są zbyt mocno zaangażowani w grę ofensywną, raczej starają się dogrywać piłki do partnerów z drużyny. Oczywiście, wspierają skrzydłowych, lecz cały czas mają na uwadze grę obronną. Gracze na taj pozycji mają odbiór i siłę lepszą niż ci grający jako wysunięci boczni obrońcy i muszą też być bardziej zwrotni niż środkowi obrońcy. Zazwyczaj z tego powodu są od nich szybsi i niżsi, ale nie cechują się kreatywnością w ataku. Chociaż typowi boczni obrońcy są powoli wypierani przez tych wysuniętych, dalej stanowią o sile gry obronnej, zwłaszcza przeciwko rywalom, którzy grają ofensywnie na skrzydłach.
Obecny przykład – Tony Hibbert (Everton), Gary Neville (Manchester United)
Klasyczny przykład – Denis Irwin (Man Utd, Irlandia), Lee Dixon (Arsenal, Anglia), Lilian Thuram (Juventus, Francja)
Boczny wysunięty obrońca – ta rola we współczesnym futbolu coraz bardziej nabiera na znaczeniu – w związku z odchodzeniem od „używania” klasycznych skrzydłowych, boczni wysunięci obrońcy zapewniają szerokość w grze poprzez rajdy i dośrodkowania z bocznych sektorów boiska. Główną różnicą między nimi a typowymi skrzydłowymi są oczywiście ich obowiązki w defensywie – muszą wracać pod własne pole karne, gdy drużyna traci piłkę. Najważniejsze atrybuty dla gracza w tej roli to wytrzymałość, sprawność, szybkość, przegląd pola, dośrodkowania i podania.
Obecny przykład – Patrice Evra (Man Utd, Francja), Glen Johnson (Liverpool, Anglia)
Klasyczny przykład – Cafu (AC Milan, Brazylia), Carlos Alberto (Brazylia)
Środkowy obrońca (OŚ)
Ta pozycja jest jedną z niewielu, która pozostała w prawie niezmienionej formie od lat, ale każdy gracz na tej pozycji może grać w bardzo różny sposób. Wielu współczesnych OŚ ma ponad 180 centymetrów wzrostu, jest dobrze zbudowana i jednocześnie cechuje ich większa zwinność i inteligencja niż ich poprzedników. To w jaki sposób ustawisz swoich środkowych obrońców, będzie miało wpływ na grę całej formacji. Trzy główne wyróżniki ich gry to: ochrona, obrona i „stopowanie”. Gracze chroniący będą grali delikatnie cofnięci, trochę jak libero, mając za zadanie przechwytywać piłki. Gracze stopujący będą agresywnie naciskać rywala i skupiać się na pojedynkach główkowych. Gracze broniący będą po trosze spełniać obie te funkcje.
Podsumowując, jednych będzie cechować wzrost i gra w powietrzu a innych zwinność i dobry przegląd gry.
Środkowy obrońca – typowy obrońca, ostoja linii defensywy (sytuacja jest odmienna, jeśli grasz z libero). Z reguły zespoły grają z dwójką środkowych obrońców. W tej roli gra większość OŚ na świecie, jednak narzucenie im konkretnej funkcji w obronie będzie wpływało na ich ustawienie i stopień agresywności.
Obecny/klasyczny przykład – większość środkowych obrońców
Grający piłką obrońca – ma większą swobodę pozycyjną i taktyczną niż typowy OŚ. Często rozpoczyna ataki swojej drużyny i podłącza się pod linię pomocy. Jest trochę podobny do libero, ale ma więcej obowiązków w obronie.
Obecny przykład – Rio Ferdinand (Anglia), Thomas Vermaelen (Arsenal)
Klasyczny przykład – większość graczy w tej roli była traktowana jako libero. Jednak Lothar Mattheus (po 1994) może być tu dobrym przykładem.
Tradycyjny obrońca – niektórzy OŚ nie mają umiejętności do bycia „czymś” więcej niż tylko murem do rozbijania ataków. To nie jest problemem, ale wtedy gdy zawodnik jest świadomy rangi swojej roli. Zazwyczaj wysoki, silny, agresywny, ma mizerne zdolności w innych aspektach gry. Fakt nazywania młodych, wszechstronnych zawodników tradycyjnymi, „ograniczonymi” obrońcami może wydawać się nieco okrutny, ale w żaden sposób ich nie osądzamy – raczej komentujemy w ten sposób ich podstawową funkcję pełnioną w obronie swojej drużyny.
Obecny przykład – Jamie Carragher (Liverpool)
Klasyczny przykład – Jack Charlton (Leeds United, Anglia)
Defensywny pomocnik prawy/lewy (WO P/ WO L)
Ta rola została już opisana w punkcie obrońca P/L. Na tej pozycji zawodnik atakuje z głębi pola i często nie wraca się za akcją. Kluczowa pozycja w 3-5-2, w najwyższych ligach staje się coraz mniej popularna, z tego powodu, że od gracza grającego w roli WO wymaga się szybkości i wytrzymałości, szczególnie przy braku bocznych pomocników.
Środkowy defensywny pomocnik (DPŚ)
Defensywni pomocnicy grają przed linią obrony, operując w głębi pola i zmniejszając ryzyko kontrataku. Warto zauważyć, że pomimo gry blisko obrony wcale nie muszą być typowo destrukcyjnymi zawodnikami - czasem są głównymi rozgrywającymi swoich drużyn.
Defensywny pomocnik – typowy defensywny pomocnik będzie zachowywał się jak zwykły pomocnik, tyle że grający głębiej. Jego główną rolą jest zapewnienie ochrony „z tyłu” oraz uprzykrzanie życia ofensywnemu pomocnikowi rywala. Taki gracz będzie raczej zagrywał piłkę do najbliższego partnera niż bawił się w jakieś inne kombinacje. Większość DPŚów jest albo ryglem defensywy albo cofniętym rozgrywającym – dobrych pomocników spełniających obie te funkcje jednocześnie jest całkiem sporo, ale żaden nie jest wybitny w danej „specjalizacji”
Obecny przykład – Torsten Frings (Niemcy)
Klasyczny przykład – Nicky Butt (Man Utd, Anglia)
Cofnięty rozgrywający - filar, na którym opiera się cała drużyna. Rozgrywa z głębi pola, szukając dobrych, otwierających podań. Musi być kreatywny i dysponować dobrym podaniem. Często gra obok drugiego DPŚ ustawionego jako rygiel defensywy (tak jak duet Pirlo-Gattuso w Milanie czy Vieira-Makalele na MŚ 2006), ale nie jest to konieczne. Jednak w związku z jego obowiązkami w konstrukcji będzie potrzebował wsparcia w grze obronnej. Cofnięty rozgrywający jest relatywnie świeżym wynalazkiem, więc obecne przykłady są też jednocześnie klasykami.
Obecny przykład – Andrea Pirlo (AC Milan, Włochy), Marcos Senna (Villarreal, Hiszpania)
Klasyczny przykład – Andrea Pirlo
Rygiel defensywy - drugi typ „wyspecjalizowanego” DPŚ – większy , silniejszy, bardziej defensywny gracz z dobrym odbiorem, kryciem i ustawianiem się. Jest pierwszą linią obrony. To tradycyjna wersja defensywnego pomocnika, często nazywana graczem na „pozycji Makalele”.
Obecny przykład – John Obi Mikel (Chelsea, Nigeria), Gennarro Gattuso (AC Milan, Włochy)
Klasyczny przykład – Claude Makalele (Real Madryt, Francja), Antonio Rattin (Argentyna)
Pomocnik prawy/lewy (P P/ P L)
Boczny pomocnik – nie do końca tożsamy ze skrzydłowym. Zawodnik w tej roli robi użytek ze swoich dobrych podań i przewidywania, ale nie musi być tak szybki jak skrzydłowy ani nie ma szczególnych obowiązków w defensywie. Ma po prostu celnie podawać. Zawodnicy tacy jak David Beckham nigdy nie byli znani ze swojej szybkości czy umiejętności wyłuskiwania piłki rywalowi – o ich klasie decydowała jakość podań. Nieważne czy to była centra w pole karne czy przerzut piłki na drugie skrzydło – miało być dokładnie i skutecznie. Środkowi pomocnicy z dobrym przeglądem gry też mogą pełnić taką rolę, tak jak Steven Gerrard w Liverpoolu czy reprezentacji. W obu przypadkach boczny pomocnik może pełnić podstawowe zadania w defensywie.
Obecny przykład – David Beckham (Anglia)
Klasyczny przykład - jeszcze brak
Skrzydłowy – kiedyś był napastnikem. Teraz gra jako pomocnik z prawej lub lewej strony boiska. Zwykle szybki, z dobrym dryblingiem i nieszablonowym podaniem – nie musi być dobry psychicznie, wystarczy mu dobry czas na setkę i klej w nodze. Czasem złośliwym wymsknie się „jeździec bez głowy” – można czasem tak niektórych określić. Od zawodnika na tej pozycji często wymaga się aby schodził do środka i strzelał bramki. Jest to zjawisko spotykane w mocniejszych ligach – taka wyższa szkoła jazdy, która wymaga skuteczności w grze na granicy spalonego i niezłego uderzenia.
Obecny przykład - Aaron Lennon, (Tottenham)
Klasyczny przykład – Ryan Giggs (Man Utd, Walia), Garrincha (Brazylia)
Defensywny skrzydłowy – czasami może zajść potrzeba zabezpieczenia skrzydła dodatkowym zawodnikiem, albo drużyna gra bez bocznych obrońców i potrzebuje wsparcia w skrajnych sektorach boiska. W obu przypadkach defensywny skrzydłowy gra jak boczny obrońca – łączy w sobie zwykłego bocznego i wysuniętego obrońcę. Defensywni skrzydłowi są potrzebni szczególnie wtedy, gdy rywal swoją siłę ognia skupia w bocznych sektorach boiska. Z reguły stosowani są przy wysoko ustawionej linii obrony – mają naciskać rywala i od czasu do czasu ruszyć do ataku. W skrócie – odzyskaj piłkę, odegraj, a potem pomyśl o ataku.
Obecny przykład – Park Ji-Sung (Man Utd)
Klasyczny przykład – zbyt świeża pozycja, więc brak
Środkowy pomocnik (P Ś)
Środkowy pomocnik – zawodnik do wszystkiego, żeby nie powiedzieć zapchajdziura. Ma i atakować i bronić. Ta rola jest powierzana graczom, którzy nie wykazują szczególnych predyspozycji ani do ataku, ani do obrony – krótko mówiąc są uniwersalni. Z reguły brakuje mu kondycji długodystansowca, kreatywności rozgrywającego czy siły odbierającego piłkę. Jeśli zajdzie tak potrzeba, to może spełniać jedną z tych ról – oczywiście nie przez cały mecz.
Obecny przykład – Darren Fletcher (Man Utd, Szkocja)
Klasyczny przykład – David Platt (Anglia)
Cofnięty rozgrywający – tak jak w przypadku roli opisanej przy DPŚ jest odpowiedzialny za rozgrywanie. Z tą drobną różnicą, że PŚ mający przypisaną tę rolę, będzie operował trochę wyżej niż DPŚ, co może wymagać więcej siły aby poradzić sobie na mniejszej przestrzeni.
Obecny przykład – Xabi Alonso (Real Madryt, Hiszpania)
Klasyczny przykład – Andrea Pirlo
Walczący o piłkę pomocnik – jest podobny do rygla defensywnego. Jego bardziej wysniąta pozycja wymaga od gracza lepszego trzymania piłki przy nodze. Bardziej wszechstronny od „rygla”, musi być silny, dobry w odbiorze, musi umieć się ustawić i dokładnie podać. Bardzo użyteczny przy ofensywnej taktyce i wysuniętej linii obrony – czyli wtedy, gdy piłkę trzeba jak najwcześniej odebrać rywalowi. Dlatego większość WOPP z powodzeniem gra na pozycji typowego DPŚa.
Obecny przykład: Owen Hargeaves (Man Utd)
Klasyczny przykład: Roy Keane (Man Utd, Irlandia), Patrick Vieira (Arsenal, Francja)
Pomocnik długodystansowiec – w związku z narastającym podziałem na ofensywnych i defensysenych pomocników wymierający gatunek we współczesnym futbolu. Kiedyś był to zawodnik doskonale przygotowany kondycyjnie, który zarówno walczył o piłkę, rozgrywał czy strzelał bramki z dystansu – musiał być w miarę szybki i zwrotny oraz dysponować niezłym podaniem i strzałem. Nie wymagano od niego szczególnej błyskotliwości – miał harować jak wół, wspierając i atak, i obronę. W FM10 można mu ustawić tylko i wyłącznie rolę „wsparcia”.
Obecny przykład – Michael Ballack (Niemcy)
Klasyczny przykład – Bryan Robson (Anglia)
Wysunięty rozgrywający – jak sama nazwa wskazuje, to ofesnsyfnie usposobiony zawodnik odpowiedzialny za rozprowadzanie piłki w ataku. Musi być bardzo kreatywny i mieć dobre podania oraz przegląd gry. Jako środkowy pomocnik jest klasycznym, powszechnie znanym rozgrywającym. Z reguły gra w duecie z defensywnym pomocnikiem – sam rzadko kiedy wraca się po piłkę. Ma przede wszystkim szykac gry i czareoać swoimi nieprzeciętnymi umięjętniościami. Nie wymaga się od niego by był szybki i sliny, ale odrobina szybkości może czasami się przydać. Większy nacisk kładzie się na jego atrybuty psychiczne i techniczne.
Obecny przykład – Cesc Fabregas (Arsenal)
Klasyczny przykład – Juan Roman Riquelme (Argentyna), Didi (Brazylia), Paul Gascoigne (Anglia)
Ofensywny pomocnik prawy/lewy ( OPP/OPL, NL/NP)
Skrzydłowy – jego „praca” polega na ataku z piłką przy nodze. Nie wymaga się od niego zdolności defensywnych – musi za to umieć grać bez piłki oraz przewidywać to, co może się stać na boisku. W razie potrzeby może zbiegać do środka, mijać obornę dryblingiem i strzelać bramki.
Obecny przykład – Theo Walcott (Arsenal, Anglia), Cristiano Ronaldo (Real Madryt, Portugalia)
Klasyczny przykład – Garrincha (Brazylia), Ryan Giggs (Man Utd), Johnny Rep (Ajax, Holandia)
Schodzący napastnik – Alex Ferguson twierdzi, że zawodnik, który szuka gry zbiegając ze skrzydła do środka, jest groźniejszy niż ten, który robi na odwrót. Jako dowód może posłużyć C. Ronaldo, który w sezonie 07/08 zdobył 42 bramki, w tym sporo właśnie z tej pozycji. Dzięki bramkostrzelnym zawodnikom takim jak Henry, Messi czy Libery ta pozycja staje się coraz bardziej popularna. Schodzący napastnik musi być szybkim, dobrym dryblerem, dysponującym niezłym uderzeniem i techniką użytkową. Ta kombinacja jest bez wątpienia zabójczą bronią. Schodzący napastnik może pomóc „otworzyć" obronę, ale drużyna może tracić atuty w szerokości gry jeśli obaj skrzydłowi grają w ten sposób. Można to zniwelować poprzez ofensywną grę bocznych obrońców.
Obecny przykład – C. Ronaldo (Real, Portugalia), Thierry Henry (Barcelona, Francja), Franck Ribery (Bayern, Francja)
Klasyczny przykład – na razie brak, ale prawdopodobnie C. Ronaldo będzie takim przykładem w niedługim czasie.
Wysunięty rozgrywający – ofensywna wersja pomocnika grającego w tej roli. Jednak, jako że gra na skrzydle musi być szybki, dobrze dryblować. Jego silną stroną powinny być też precyzyjne dośrodkowania i dobra gra „dwójkowa”. Innymi słowy jest to połączenie schodzącego napastnika ze skrzydłowym, więc z reguły w tej roli grają niezwykle kreatywni zawodnicy, którzy bez problemu potrafią zakręcić całą obroną.
Obecny przykład – Lionel Messi (Barcelona, Argentyna), Niko Krajcar (Chorwacja)
Klasyczny przykład – George Best (Man Utd, Irlandia Północna)
Defensywny skrzydłowy – praktycznie ta sama rola co w przypadku PL/PP. Różnią się tylko umiejętnościami – ofensywny pomocnik grający jako defensywny skrzydłowy musi dysponować lepszą techniką, podaniami, dryblingiem i kreatywnością. Jego podstawowym zadaniem jest nękanie bocznych obrońców rywala i niewielka pomoc w destrukcji.
Obecny/klasyczny przykład – ta rola to raczej „narzędzie” do dodatkowej ochrony na skrzydłach niż pozycja na całą karierę. Można tu ewentualnie podać przykład Dirka Kuyta (Liverpool)
Ofensywny środkowy pomocnik (OPŚ)
Ofensywny pomocnik – typowy atakujący pomocnik, szukający gry i wspierający napastników. Może decydować się na strzały z dystansu, albo dogrywać piłki w pole karne.
Podobnie jak typowy PŚ, OPŚ na tej pozycji jest graczem uniwersalnym. Jeśli ma ustawiony atak, to będzie wjeżdżał w „szesnastkę” i strzelał, a jeśli będzie grał z zadaniem wsparcia, to będzie więcej podawał i raczej strzelał z dystansu.
Obecny przykład – Frank Lampard (Chelsea, Anglia)
Klasyczny przykład – Paul Scholes (Man Utd, Anglia)
Wysunięty rozgrywający – to samo co w przypadku PŚa grającego w tej roli, z wyjątkiem tego, że może mieć jeszcze mniej predyspozycji do obrony. Ma za zadanie rozprowadzać piłkę – i ma robić to najlepiej jak potrafi. Na takiej pozycji grali Zidane, Riquelme i Didi, a obecnie Kaka i Modrić. Nigdy nie jest przypisany do konkretnego miejsca na boisku – ma krążyć i szukać gry. Z pewnością będzie mu potrzebna pomoc innych pomocników – czy to w utrzymaniu szyku czy w odzyskaniu posiadania piłki.
Obecny przykład – Kaka (Real, Brazylia), Luca Modrić(Tottenham, Chorwacja), Cesc Fabregas (Arsenal, Hiszpania)
Klasyczny przykład – Juan Roman Riquelme (Argentyna), Zizou (Real, Francja), Didi (Brazylia)
Klasyczna „10” (K10) – grający na 3/4 (boiska, nie gwizdka) jest jeszcze bardziej atakującą wersją rozgrywającego. Można go w sumie określić mianem „fałszywego” napastnika. Kreatywny, bardzo rzadko wraca się po piłkę, a jeszcze rzadziej pomaga w obronie. Ma jeszcze większą swobodę pozycyjną niż rozgrywający. We właściwej drużynie, właściwy zawodnik może być zabójczą bronią. Kluczowy element drużyn grających ustawieniem 4-6-0.
Obecny przykład – Francesco Totti (AS Roma, Włochy), Kaka (Real, Brazylia)
Klasyczny przykład – Roberto Baggio (Włochy), Diego Maradona (Argentyna), Denis Bergkamp (Arsenal, Holandia), Pele (Brazylia)
Schodzący napastnik - trochę inaczej niż w przypadku bocznego pomocnika, gdyż w tym przypadku mówimy po prostu o cofniętym napastniku. To klasyczna rola dla zawodnika wspierającego napastnika w ustawieniu 4-4-1-1. Na pierwszy rzut oka to pomocnik z praktycznie nieograniczoną swobodą pozycyjną, a tak naprawdę to napastnik. Dlatego będzie potrzebował atrybutów dla niego typowych – wykańczania, opanowania, techniki jak również kreatywności, aby obsłużyć partnerów z drużyny. Jest to rola podobna do K10 z tą różnicą, że K10 najpierw myśli o podaniach, a schodzący napastnik skupia się na strzelaniu bramek.
Obecny przykład – Wayne Rooney (Man Utd, Anglia)
Klasyczny przykład – Bobby Charlton (Man Utd, Anglia), Teddy Sheringham (Man Utd, Anglia), Nandor Hideguti (Węgry)
Środkowy napastnik (N/NŚ)
Cofnięty napastnik – zawodnik w tej roli ma w razie potrzeby cofać się do linii pomocy po piłkę a potem wybrać między szybkim rozegraniem albo zwolnieniem tempa i poczekaniem na to, aby jego partnerzy zdążyli przesunąć się do przodu. Użyteczny zarówno jako singiel, jak i w duecie. Z reguły w miarę silny i kreatywny. Podobnie jak odgrywający będzie grał często tyłem do bramki, ale raczej z piłką przy nodze niż walcząc o nią w powietrzu. Rzadko kiedy strzela dużo bramek, ale jest za to świetnym asystentem i jako samotny napastnik (Guivarc’h na Mundialu w 1998), i grając w duecie (Teddy Sheringam w Manchesterze)
Obecny przykład – Carlton Cole (West Ham, Anglia), John Carew (Aston Villa, Norwegia)
Klasyczny przykład – Teddy Sheringam (Man Utd, Anglia), Stephene Guivarc’h (Francja)
Środkowy napastnik – z reguły gra na granicy spalonego, czekając tylko na dokładne podanie od partnera z drużyny. Rywal może łatwo go odizolować, dlatego potrzebuje wsparcia ze strony pomocników lub drugiego napastnika. Szybki, dobrze gra z piłką przy nodze i jest niezwykle skuteczny w wykańczaniu akcji. Jest trochę lepiej wyszkolony niż Lis pola karnego – czasem gra trochę cofnięty, aby zając pozycję do podania lub aby wyciągnąć obrońcę. Z reguły najlepszy strzelec w drużynie – na nim opiera się gra w ataku, więc musi dobrze sobie radzić z grą pod presją.
Obecny przykład – Fernando Torres (Liverpool, Hiszpania), Samuel Eto’o (Inter, Kamerun)
Klasyczny przykład - Ronaldo (Real Madryt, Brazylia), Gerd Muller (Bayern Monachium, RFN)
Odgrywający – wielki facet z przodu, który ma strącać piłki do partnerów jak i w razie potrzeby umieć się przy niej utrzymać. Świetny w powietrzu (skoczność, gra głową, siła), jest „celem” zagrań od bramkarza lub obrońców. Jest również dużym zagrożeniem przy stałych fragmentach gry. Nie musi być wybitnym technikiem czy zawodnikiem wykańczającym akcje – jego siła i wzrost są jego głównymi atutami. Jako samotny napastnik może być odcięty od gry, natomiast dobrze wypada w duecie z Lisem lub środkowym napastnikiem,
Obecny przykład – Emile Heskey (Aston Villa, Anglia)
Klasyczny przykład – Jan Koller (Czechy)
Lis pola karnego – ginący gatunek we współczesnym futbolu. A wszystko przez kierunek, w którym „rozwijają” się napastnicy – mają być bardziej wszechstronni, czyli cofać się po piłkę, rozgrywać czy wspierać pomoc. Zupełnie inaczej jest z Lisem – ma sępić w polu karnym i czekać na podania. Łatwo przychodzi mu zdobycie 30 bramek w sezonie, ale cały zespół jest wtedy ustawiany pod niego. Nie ma mowy aby grał jako samotny napastnik. Musi być opanowany, świetnie wykańczać akcje i dobrze się ustawiać.
Obecny przykład – Raul Gonzalez (Real Madryt), Michael Owen (Man Utd, Anglia)
Klasyczny przykład – Gary Lineker (Everton, Anglia)
Kompletny napastnik – czasami zdarza się, że zespół dysponuje szybkim, wysokim, inteligentnym, dobrym z piłką przy nodze i w powietrzu, świetnie wykańczającym akcje zawodnikiem. W takim przypadku zespół ma wiele możliwości. Kompletny napastnik może grać sam, albo w duecie. Może grać tyłem do bramki albo na granicy spalonego. Zawodnik w tej roli jest sam sobie panem – decyduje o tym czy strzela, czy podaje, czy też wspiera pomoc. Mało który zespół dysponuje takim zawodnikiem. Ale jeśli masz takiego „kozaka” w swojej drużynie, to pozwól mu grać tak jak chce – na pewno będzie to z korzyścią dla Twojej ekipy.
Obecny przykład – Didier Drogba (Chelsea, WKS)
Klasyczny przykład – Johan Cruijff (Ajax, Holandia)
Defensywny napastnik – gdy zespół gra przeciwko dużo lepszemu rywaliowi, będzie potrzebował dodatkowej pomocy w obronie. Jedną z opcji jest ustawienie napastnika tak, aby wracał się za akcją na tyle na ile jest to możliwe i wywierał pressing na pomoc rywala. Zespół traci wtedy trochę siły w ataku, ale zyskuje w obronie. Defensywny napastnik musi być niezły w odbiorze, dysponować dobrą wytrzymałością i ochotą do ciężkiej pracy. Jako singiel będzie potrzebował wsparcia pomocników, w duecie będzie skupiał się na dogrywaniu piłki. W sumie jest to bardziej defensywna wersja cofniętego napastnika. Jednak jest to tylko narzędzie niż pozycja na całą karierę.
Obecny przykład – Wayne Rooney (Man Utd)
Klasyczny przykład – raczej narzędzie niż pozycja. Możemy wskazać jedynie zawodników, którzy dobrze wywiązują się z tego zadania w poszczególnych meczach, a nie w czasie całej kariery.
Klasyczna „10” – niemal identyczna rola do OPŚa . Dla przykładu – wielu mówi, że Roma gra ustawieniem 4-6-0, gdy jednak można to nazwać 4-5-1 z Tottim jako K10.
Obecny przykład – Francesco Totti (AS Roma; Włochy), Kaka (Real; Brazylia)
Klasyczny przykład – Roberto Baggio (Włochy), Diego Maradona (Argentyna), Denis Bergkamp (Arsenal, Holandia), Pele (Brazylia)
Obowiązki
Definiują, na czym ma skupić się dany zawodnik. Wyróżniamy trzy rodzaje zadań: atak, obrona i wsparcie. Jest również możliwe ustawienie opcji automatycznie, tzn. kreator sam będzie przydzielał odpowiednie zadania poszczególnym zawodnikom.
Gracze z zadaniem obrony będą mieli ograniczone rajdy z piłką i bez niej. Ich zadaniem będzie trzymanie się z tyłu i zapewnianie odpowiedniego zabezpieczenia w defensywie.
Gracze wspierający mają łączyć obronę z atakiem. Zawodnicy z tym poleceniem będą zarówno odpowiedzialni za dogrywanie piłki do graczy ofensywnych, jak i stanowienie pierwszej linii obrony.
I w końcu zawodnicy z funkcją ataku. Jeśli tylko jest to możliwe mają naciskać na obronę rywala. Są również odpowiedzialni za zdobywanie bramek i rozgrywanie piłki pod bramką przeciwnika.
Przydzielanie zadań, zależnie od ról, może dodać tego „czegoś” do naszej taktyki. Zmiany osiągane dzięki zadaniom polegają na tym, że zawodnicy grają głębiej lub szerzej w stosunku do pierwotnych pozycji. Dla większości graczy zadania są tym, czym kiedyś były strzałki.
Przydzielanie zadań
Ważne jest, aby drużyna zachowywała równowagę pomiędzy zadaniami, w zależności od wybranej strategii. Ofensywne taktyki będą wymagały większej ilości atatkujących graczy, a defensywne na odwrót. Zeszłoroczny poradnik zalecał, aby w defensywnych strategiach używać pięciu broniących, dwóch wspierających i trzech atakujących zawodników; natomiast w ofensywnych - trzech broniących, dwóch wspierających i pięciu atakujących. W taktykach pośrednich zaleca się stosowanie większej liczby zawodników wspierających.
Kreator będzie przydzielał role i obowiązki adekwatnie do taktyki, jednak dla niektórych zawodników będzie ustawił opcję automatycznie. Z reguły będą to boczni obrońcy, których zachowanie na boisku będzie zależne od preferencji taktycznych.
Równowaga
To kluczowe słowo w piłkarskiej taktyce – znalezienie odpowiedniego balansu między siłą i kreatywnością w ataku oraz stabilnością gry obronnej jest niezwykle precyzyjnym działaniem. Ogólnie rzecz biorąc chodzi tu o zapewnienie wsparcia i zabezpieczenia. Dlatego zadania są tak ważne w odniesieniu sukcesu.
Nie polega to w żadnym wypadku na tym, że wszyscy obrońcy mają bronić, pomocnicy wspierać a napastnicy atakować. Takie ustawienie prowadziłoby do statyczności w grze i braku komunikacji pomiędzy formacjami. Poniższe wskazówki są standardowym wyborem przy ustawieniu 4-5-1 i 4-4-2.
Obrona: Jak było już mówione, boczni obrońcy z reguły mają ustawioną opcje automatycznie. Zależnie od potrzeby mają oni grać bardziej z tyłu, lub atakować po skrzydłach. Natomiast środkowi obrońcy mają zawsze trzymać się z tyłu. Dlatego ich role w defensywie, nie licząc zwykłej obrony to powstrzymywanie i zabezpieczenie. Zawodnik powstrzymujący będzie łamał linię obrony wychodząc do przodu, a zabezpieczający będzie grał delikatnie cofnięty, skupiając się na „czyszczeniu” bezpańskich piłek.
Pomoc: Ważne jest, aby pomocnicy wspierali zarówno atak jak i obronę. W poprzednich poradnikach było to związane z podziałem na PŚd i PŚo.
Wystawianie do gry pomocnika z obowiązkiem obrony jest kluczowym elementem taktyki. Kiedy przeciwnik rusza z kontrą, dodatkowy zawodnik przynajmniej spowolni atak rywala i da szanse powrotu reszcie drużyny. W ofensywnych taktykach broniący środkowy pomocnik będzie jednym z 3 defensywnych zawodników w drużynie – poza dwoma środkowymi obrońcami.
Podobnie jeśli chodzi o pomocnika z zadaniem wsparcia bądź ataku – taki zawodnik będzie łącznikiem z napastnikami. W 4-4-2 opcja wsparcia będzie wystarczająca, jednak w 4-5-1 warto ustawić opcję ataku jednemu ze środkowych pomocników. Ma to na celu wsparcie osamotnionego napastnika.
Skrzydłowi lub boczni pomocnicy mają często ustawianą opcję ataku. Umożliwia im to nieograniczoną swobodę w bocznych sektorach boiska. Nie zawsze obaj skrzydłowi musza atakować – z jednej strony atakujący skrzydłowy pozwala przełamywać obronę i jest użyteczny w kontrze szczególnie, gdy boczni obrońcy rywala grają ofensywnie. Jednak gdy boczni obrońcy rywala mają raczej defensywne nastawienie, warto ustawić własnym skrzydłowym opcję wsparcia, aby łatwiej było im znaleźć wolne pole do gry.
Atak: gdy grasz dwoma napastnikami, ważne jest, aby rozdzielić między nich obowiązki – jednemu wsparcie, drugiemu atak. Taki podział służy dwóm celom. Po pierwsze, tworzy pomost między atakiem a pomocą; a po drugie obronie trudniej będzie rozgryźć Twój atak. Można również ustawić kombinację NŚ-OPŚ. Z reguły gracz atakujący jest graczem strzelającym (szybszy zawodnik, tudzież lis pola karnego) a wspierający asystentem (kreatywny napastnik lub odgrywający)
Natomiast grając z jednym napastnikiem ważne jest aby ustawić wsparcie jednemu z OPŚ, lub samemu napastnikowi. Gdyby ustawić mu atak, spowodowałoby to, że grałby bark w bark z ostatnim obrońcą, ale byłby odcięty od podań. Jeśli gracz bez jakiegokolwiek OPŚa to bezwzględnie ustaw atak jednemu z pomocników.
To jak ustawisz zadania swoim zawodnikom zależy tylko od Ciebie. Stosowana strategia czy role będą dodatkowo wpływać na zachowanie graczy – ale utrzymanie równowagi zawsze jest użytecznym elementem, który pozwala funkcjonować drużynie jako jednej, zgranej całości.
Słowa kluczowe:
Facebook
Twitter
YouTube
Twitch.tv
RSS
Komentarze (0)
Możliwość komentowania tylko dla zarejestrowanych użytkowników.
Nie masz konta? Zarejestruj się.
Drogi Rewolucjonisto, prosimy o przestrzeganie regulaminu i zapoznanie się z FAQ