Lekcja historii

W 1937 roku z inicjatywy francuskiego ministra Mariusa Mouteta powstał projekt zakładający przekazanie wyspy leżacej u wschodnich wybrzeży Afryki - Madagaskaru (ówczesnej kolonii francuskiej), Polakom. Owe tereny miały stać się zamorską kolonią polską. Plan zakładał, że na ziemiach tych powstanie kraj o nazwie Zamorska Rzeczposlolita Polska, bądź Rzeczpospolita Madagaskarska.

Jeszcze w tym samym roku na wielką wyspę udała się komisja pod przewodnictwem majora Mieczysława Lepieckiego, związanego ze środowiskiem marszałka Piłsudskiego, w celu sprawdzenia możliwości realizacji tego planu.

Niestety na realizację tego projektu pod koniec lat 30. XX wieku, nie było ani pieniędzy, ani także przyzwolenia społecznego. W dalszych przymiarkach do stworzenia afrykańskiej siedziby Polaków przeszkodziła również II wojna światowa.

Do rozmów o przekazaniu wyspy powrócono dopiero po wojnie - na początku lat 60. Mimo, że władze w Polsce przęjęli komuniści, rząd francuski z Georgesem Pompidou na czele dogadał się z I sekretarzem PZPR Władysławem Gomułką. Doszło do podpidania aktu przekazującego Madagaskar Polsce.

Pierwsze lata istnienia takiego dualistycznego organizmu były bardzo trudne. Na kontynent afrykański przenosiły się głównie bogate radzieckie szelmy oraz działająca od niedawna zreorganizowana mafia rosyjska.

Z racji kryzysu gospodarczego w PRLu na Madagaskar nie trafiało praktycznie nic. Na obietnicach się skończyło jak zwykle w tamtych czasach. Z tego właśnie powodu rdzenna ludność tamtych terenów zajmowała się w dalszym ciągu rolnictwem i holowlą zwierząt.

Do polepszenia warunków życiowych doszło w momencie obalenia ustroju wstrzymującego rozwój kraju. Po roku '89, gdy wszystko co złe padło, pojawił się kapitalizm wraz z wolnością, a do Rzeczpospolitej Zamorskiej wybierało się coraz więcej ludzi szukających swojego miejsca na Ziemi. Przenosiła się tam także duża część przedsiębiorstw szukacących nowego rynku zbytu oraz dogodnych rozwiązań podatkowych, gdyż przez wątły stan polityczno - gospodarczy PRLowskiej rzeczywistości w 1968 roku nadano Madagaskarowi szeroką autonomię w sferach socjalnej, ustrojowej i politycznej. Nie chciano w tamtych czasach zajmować się dodatkowo problemem, jakim było utrzymanie ludności mangalskiej. Pozostawiono ich samym sobie. Oni jednak rozwiązali ten problem. Skutecznie.

Dzięki tej "przysłudze" i niewielkiemu wsparciu życzliwych przedsiębiorczych Polaków wyspa stała się miejscem wygodnej i dostatniej egzystencji za niewielkie pieniądze.

Po 1989 roku na Madagaskarze zaczął rozwijać się także sport. Jako że kontynent afrykański choć biedny, zawsze słynął z wielkich talentów sportowych, takowe pojawiły się i tutaj. Możemy wspominać sztafety biegaczy 4x100 metrów mężczyzn (Johan Voavy, Paulin Raharivelo, Eric Grondin, Claude Jankowski) czy sprintera Antoiana Rakotondranoro'a.

Jednak pojawiający się coraz liczniej Polacy chcieli czegoś bliższego ich sercom niż biegi przełajowe, dlatego też powstała Madagaskarska Federacja Polskiego Związku Piłki Nożnej. Jednakże większość spodziewała się  nieuznawania przez FIFA tej zewnętrznej odnogi PZPN i niemożnośći występowania w rozgrywkach międzynarodowych oraz powstania reprezentacji narodowej.

Międzynarodowa Federacja Piłkarska po przeanalizowaniu dokładnie wszystkich dokmentów złożonych przez związek madagaskarski, wydała dość nieoczekiwaną decyzję. Pozwolono na narodziny (prawie) samodzielnej federacji. Zadecydował o tym wspomniany wcześniej dekret z '68 roku zakładający szeroką autonomię wyspy. FIFA uznała, że dotyczy to również sportu, tak więc nie było większego sprzeciwu ze strony władz światowej piłki kopanej. W 2000 roku wykreowała się samodzielna Reprezentacja Madagaskaru (będąca wszak zarządzana głównie przez Polaków i polski związek), a od 2005 zaczęto przymierzać się do powołania rozgrywek ogólnokrajowych, nieuzależnionych od polskiej ligi piłkarskiej.

Czas na usamodzielnienie

Choć rozmowy strony polskiej z madagarskim kierownictwem i pomysłodawcami projektu przedłużały się, w 2009 roku do życia powołana została spółka Madagascar Ligue mająca już niedługo zarządzać krajową ligą zawodową. Jej prezesem został Olivier Mwaura - obywatel autonomicznej części Rzeczpospolitej. Jego zastępcą stał się Polak Sergiusz Grodzki, będący jednocześnie trenerem piłkarskim.

Po walnym posiedzeniu zarządu spółki zadecydowano o powstaniu jednej profesjonalnej klasy rorgrywkowej o nazwie Madagascar Ligue 1. Zadecydowano o nazewnictwie francuskim ze względu na to, że w dalszym ciągu większość mieszkańców wyspy posługiwała się właśnie tym językiem.

Liga miała składac się z czternastu drużyn. Dziesięciu z rdzennych terenów czyli wyspy, pozostałe cztery miejsca ofiarowano polskiej stronie aby rozdysponowała je wśród swoich klubów i w ten sposób podniosła początkowy poziom sportowy. PZPN po konsultacjach z klubami Ekstraklasy zadecydował, że w Lidze Madagaskarskiej zagrają specjalnie utworzone w tym celu drużyny rezerw. Do udziału w tym przedsięwzięciu zgłosiło się aż siedem drużyn. Ostatecznie wybrano Wisłę Kraków, Lecha Poznań, Legię Warszawa oraz Lechię Gdańsk.

Pierwsze rozgrywki wystartowały w weekend 14-15 sierpnia 2009. Już na początku pierwszego sezonu od całej stawki odskoczyły kluby z Polski. Jedynie drużyna Legii prezentowała się słabiej, zadomowiając się w środku stawki. Wyłącznie ASC Geldar Kourou i Antananarivo Clube de Futbol dotrzymywało kroku polskim ekipom.

Jak się później okazało młodzież grająca w rezerwach klubów polskich nie posiadała jeszcze potrzebanych do osiągania dobrych rezultatów, umiejętności oraz dostatecznego doświadczenia, dlatego też w drugiej części sezonu od peletonu oderwał się ASC Geldar i został on pierwszym mistrzem Ligi Madagaskarskiej. Drużyna ta jest bardzo ciekawa. Jak się zaraz dowiemy, stała się klubową potęgą Ligi. Trochę mniejsze sukcesy osiągała na arenie międzynarodowej. Na utrzymanie i rozwój klubu łożyło dwóch bardzo bogatych biznesmenów (Józef Dawidowski i Daniel Abokourdhall), dlatego klub tak prężnie funkcjonował.

SEZON 2009/2010

Kolejne sezony były bardzo do siebie podobne. Dominacja Geldaru i próby włączenia się do walki innych zespołów takich jak: Lech, Legia, Wisła czy również Levallois bądź Morondava. Niestety zastrzyki pieniężne od sponsorów wkładane w krajową potęgę nie pozwalały na dogonienie biało - czarnych i kolejne sezony kończyły się bezapelacyjnymi zwycięstwami drużyny z Kourou.

Należy również wspomnieć o kontynentalnym sukcesie Geldaru, jakim było zwycięstwo w afrykańskiej Lidze Mistrzów w 2013 roku. Zespół prowadzony przez polskiego szkoleniowca Marcina Baszczyńskiego (w przeszłości zawodnika m.in. Wisły Kraków, Heerenveen oraz reprezentacji Polski) pokonał w finałowym dwumeczu południowoafrykańską drużynę Orlando Pirates 3:0 (2:0 i 1:0). Był to jednak jedyny znaczący sukces na arenie międzynarodowej.

FINAŁ MTN CAF CHAMPIONS LEAGUE 2013

W tym samym roku Geldar wystąpił w turnieju o Klubowe Mistrzostwo Świata. W meczu ćwierćfinałowym madagaskarski klub przegrał z amerykańskim Los Angeles Galaxy po rzutach karnych. Po 120 minutach było 1:1. Po tej porażce afrykańskiej potędze przyszło stoczyć bój z Auckland City (Nowa Zelandia) o 5. miejsce w tym turnieju. Wygrali 3:1 zapadając na krótką chwilę w pamięć światowym kibicom piłkarskim.

Lata 2013-2020 w Madagascar Lique 1 to również zwycięstwa le blanc - noir. W Pucharze Madagaskaru było już trochę gorzej. Pustynni wojownicy z Kourou jak nazywają drużynę ASC jej kibice, musieli uznać wyższość rywali dwukrotnie - w 2019 puchar zdobyły rezerwy Lecha Poznań, w 2020 natomiast US Farafangana. 

MADAGASCAR LIQUE 1 - Historia

MADAGASCAR CUP - Historia

W mangalskim Superpucharze Geldar również znajdował od czasu do czasu pogromców. W 2012 i 2013 roku to trofeum wywalczyły rezerwy Wisły Kraków. W 2018 natomiast zwycięstwo niespodziewanie odniósł Levallois SC.

MADAGASCAR SUPERCUP - Historia

W 2020 roku stało się coś czego można było się spodziewać od jakiegoś czasu. W czasach gdy światowe potęgi gospodarcze bogaciły się na sprzedaży surowców naturalnych jeszcze bardziej, a zubożałe państewka przez brak pomocy tychże potęg stawały się coraz biedniejsze, światowa opinia publiczna wywierała ogromny nacisk na Polskę ze względu na to, że jako jedyny kraj na świecie miał jeszcze tereny określane mianem "kolonii".

Państwo polskie ugięło się pod naciskiem władz ONZ, NATO oraz Unii Europejskiej i podpisało 26 maja 2020 roku akt o całkowitej samodzielności Madagaskaru. Dokument ten został podpisany w stolicy niepodległego Państwa Mangalskiego - Antananarywie. Od tego czasu przestało mówić się o wyspie jako o Rzeczpospolitej Zamorskiej.

Jeśli jednak zajrzymy w skład Madagaskarskiej Federacji Piłkarskiej, którego prezesem od 10 lat pozostawał Olivier Mwaura niewiele się zmieniło. W dalszym ciągu o jej sile decydowali polscy działacze, a kadrę narodową prowadzili polscy trenerzy. W samej lidze te nie doszło do poważniejszych przetasowań. Cztery polskie drużny rezerw grające do tej pory rozgrywkach pozostały w nich.

Być może CDN...