Na początku chciałem się przywitać. Przeglądam to forum od paru lat (kiedyś się nawet zarejestrowałem), ale dotychczas nic tutaj nie publikowałem. Wynika to z wielu przyczyn - ogólnie rzecz biorąc mam dość mało czasu wolnego i generalnie nie lubię uzewnętrzniania się w Internecie.

Dwa słowa o sobie: mam 26 lat, studiuję na ostatnim roku prawa, pracuję, przygotowuję się do ślubu (stąd dość mało czasu ;) ). Gram w fm od wersji 2005 (albo 2006). Miałem dotychczas kilka fajnych karier jako wirtualny menedżer, ale z powodów, o których wyżej nie publikowałem ich efektów na forum. Niemniej, postanowiłem, że może coś wreszcie opublikuję. Miałem nawet podobny pomysł do kariery użytkownika Nascimento achieve the impossible, ale jednak zrezygnowałem, bo w moim wykonaniu kariera ta trwałaby pewnie 3 lata (prawdziwe, nie wirtualne). Preferuję bowiem dość specyficzny styl gry - muszę mieć wszystko dopracowane w najdrobniejszych szczegółach i jeden wirtualny miesiąc trwa u mnie paręnaście godzin (albo i więcej). Z kolei raczej nie mam tak, że mogę przeznaczyć na grę po 30 godzin w tygodniu. 

Dlatego, gdy pojawił się pomysł Rozgrywki Mistrzów (dalej jako: RM) pomyślałem, że może spróbuję - chociaż nie wiem czy zdołałbym rozegrać 10 sezonów. Miałem nadzieję, że jest to dość poważne przedsięwzięcie. Niestety okazało się posiadać wiele niedoróbek. Napiszę więc jakie błędy, moim zdaniem - tj. osoby znającej się nieco zarówno na Football Managerze, jak i na szeroko pojętym prawie - zostały popełnione. 

1) Regulamin i początki organizacji

Jak jest: użytkownik mahdi (dalej jako: Pomysłodawca) opublikował przygotowany przez siebie regulamin, jednocześnie stwierdzając, że można zaczynać rozgrywkę. Następnie zostały wprowadzone zmiany do regulaminu, m.in.: lista top klubów, zasada jeden miesiąc-jeden sejw, konieczność regulacje dot. zwolnienie z klubu lub rezygnacji z kariery. Ta ostatnia zmiana została wprowadzona już po 1 maja, tj. po terminie, w którym już żadnych zmian miało nie być. Dodatkowo - jak rozumiem - Pomysłodawca wdrożył procedurę rejestracji i zastrzeżenia praw do RM.

Jak mogło być: procedura powinna być zgoła odmienna. Najpierw powinno się dokładnie przemyśleć regulamin. Najlepiej w tym celu skonsultować się z prawnikiem. Jeżeli Pomysłodawca nie może skorzystać z pomocy prawnika, to wystarczy przejrzeć budowę jakiegokolwiek poważnego regulaminu. Przykładowy regulamin RM powinien więc zawierać  m.in.(kolejność nieprzypadkowa): 
- czego dotyczy regulamin (co to jest RM), 
- definicje legalne na potrzeby regulaminu (np. jak definiujemy "oszustwo"), 
- zakres podmiotowy (kto jest organizatorem, kto może wziąć udział), 
- zakres czasowy (od kiedy można zacząć rozgrywkę),
- poszczególne zasady turnieju eliminacyjnego (po kolei od najważniejszych do najmniej ważnych - jeśli po publikacji regulaminu dodajemy kolejną zasadę to w tym miejscu (np. jako pkt 4a, albo 4 z indeksem 1), a nie na końcu regulaminu,
- zasady turnieju finałowego,
- nagrody,
- kary za złamanie regulaminu,
- tryb i konsekwencje zmiany regulaminu (!!!),
- od kiedy regulamin obowiązuje.

Po przedstawieniu poważnego regulaminu Pomysłodawca powinien (jeśli ma taką ochotę) skonsultować się z użytkownikami forum. Wyznaczyć termin do propozycji poprawek. Potem dać sobie czas na przemyślenie i ewentualnie wprowadzić poprawki do tekstu regulaminu. I dopiero wtedy (!!!) ogłosić, że można zaczynać kariery. 

Ocena: muszę z przykrością przyznać, że tryb i forma wprowadzenia regulaminu zostały wdrożone niezbyt profesjonalnie. Wygląda to tak, jakby Pomysłodawca niczego wcześniej sam nie organizował.  I to nie jest zarzut - każdy kiedyś zaczyna. Ale warto jednak skonsultować się w takim razie z kimś, kto ma już podobne doświadczenia i - w miarę możliwości - z prawnikiem. Obecny regulamin jest skrajnie nieczytelny. Można odnieść wrażenie, że poszczególne punkty są w przypadkowych miejscach (jak Pomysłodawcy się coś "zapomniało" to dopisywał punkt na końcu, zamiast w miejscu, którego nowa regulacja dotyczy). Nie została określona procedura zmiany regulaminu, ani konsekwencje tych zmian. I, przede wszystkim, za szybko pozwolono rozpoczynać kariery. Najpierw trzeba było dokładnie dopracować regulamin. W związku z tymi błędami powstały niepotrzebne scysje i nieporozumienia. Nie było też konsekwencji w rozwiązywaniu problemów: raz Pomysłodawca twierdził, że zmiany nie mogą działać wstecz (stąd niektórych w pierwszych sezonach nie ograniczała liczba 12 sejwów), innym razem twierdził inaczej (jeśli ktoś nie dodał odpowiednich lig grywalnych, to musiał zacząć rozgrywkę od nowa). A tu trzeba być konsekwentnym albo mają zaczynać od początku wszyscy, albo nikt. Potem było jeszcze gorzej, tj. po 1 maja, po której jak można było zrozumieć nie będzie już zmian w regulaminie, wprowadzono kolejną zmianę. Pomysłodawca bronił się, że była to zmiana "techniczna". Z całym szacunkiem, ale co to jest zmiana techniczna? Jak rozumiem, taka, którą Pomysłodawca uzna za techniczną. A wprowadzona zmiana wpływa przecież na rozgrywkę. Ktoś bowiem mógł chcieć zacząć karierę słabszym klubem, żeby się "wypróbować" (bo np. dotychczas grał tylko w niższych ligach), a potem dopiero zacząć nową, właściwą karierę. A tu zonk, długa karencja (90 dni), która może uniemożliwić rozegranie kolejnej kariery. Przez fakt, że nie ma trybu zmiany regulaminu (ani daty ostatecznych zmian) nie wiadomo, ile jeszcze takich technicznych zmian zostanie wprowadzonych. Nie jest to więc specjalnie profesjonalne... Ale jeszcze raz: nie byłoby tych problemów, gdyby najpierw zatwierdzić ostateczny regulamin (który byłby fachowo zredagowany), a potem zaczynać kariery.

2) Kwestie organizacyjno-prawne

Jak jest: Pomysłodawcą i organizatorem jest użytkownik mahdi, właścicielem praw do znaków towarowych do RM jest (z tego co wynikało z jednego z manifestów) żona mahdiego, a całość jest ogłaszana stronie cmrev.com, do której – jak rozumiem – prawa mają inne osoby.
Ocena: jest to konstrukcja dość dziwna, niemniej oczywiście dopuszczalna. Ważne jest jednak, żeby ustalić szczegóły. Bo RM generuje dodatkowe wejścia na stronę, z czego profity czerpie głównie właściciel cmrev.com. Ale RM tak się rozrosła i zdominowała stronę, że zrobiła się „państwem w państwie”. Nastąpiło więc pewne rozmycie odpowiedzialności. Kto za co odpowiada, kto kim zarządza itp. Chaos na stronie pozwala sądzić, że nie zostało to ustalone. Poza tym, jak rozumiem, nagrody finansowe zapewnia Pomysłodawca. Ale co z ewentualnymi roszczeniami osób trzecich w związku z rozgrywką? Czy odpowiedzialny będzie Pomysłodawca (który jest też – zgodnie z regulaminem – organizatorem), czy tez właściciel praw do cmrev.com, bo to na tym portalu wszystko jest ogłaszane?

Jak powinno być: powinna być jasność: albo organizatorem jest Pomysłodawca i wszystko się odbywa na jego blogu, a ewentualne wzmianki znajdują się na cmrev.com (i wtedy Pomysłodawca ponosi wszelką odpowiedzialność za wszystko związane z turniejem) albo organizatorem jest cmrev.com, który deleguje Pomysłodawcę do zarządzania turniejem (i wtedy cmrev.com ponosi odpowiedzialność za wszystko co związane z turniejem mając możliwość ewentualnego zwrócenia się z roszczeniem regresowym do Pomysłodawcy).
Oczywiście, to co zostało wdrożone jest z punktu widzenia prawnego oczywiście dozwolone, ale w razie jakichś problemów może prowadzić do nieporozumień pomiędzy właścicielami strony a Pomysłodawcą.

Zostają też inne kwestie prawne: po pierwsze kwestia ewentualnego podatku od gier hazardowych: obawiam się, że turniej Football Managera może być uznany za grę losową (jako grę na automatach) w rozumieniu ustawy o grach hazardowych: „Grami na automatach są gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których gra zawiera element losowości.” Por. http://www.finanse.mf.gov.pl/pp/niezbednik-podatnika/podatek-od-gier-hazardowych;jsessionid=71EB8D8F28973FB9941F70728A9D9935

Inną kwestią jest też, czy zorganizowanie takiego turnieju wymaga zezwolenia właściwej izby celnej lub ewentualnie li tylko odpowiedniej notyfikacji – nie mam czasu by się w to zagłębiać, ale organizator zdecydowanie powinien.

Dalej: - czy organizacja takiego turnieju wymaga zgody podmiotu posiadającego prawa do Football Manager 2015?  Dobre pytanie.

Kolejna sprawa: normom jakiego prawa podlega regulamin? Prawa polskiego, prawa kraju, w którym zarejestrowana jest domena cmrev.com, czy prawu kraju rezydencji Pomysłodawcy? To też powinno być ustalone.

3) mechanizmy przeciwdziałaniu oszustwom

Jak jest: po pewnym czasie został wprowadzony mechanizm „jeden miesiąc, jeden sejw”, gracze mają także obowiązek przechowywania sejwów po zakończeniu każdego sezonu, sejwy najlepszych mają być sprawdzane (nie bardzo wiadomo przez kogo i w jakim trybie).

Jak być powinno: mechanizmy przeciwdziałaniu oszustwom to bardzo trudny problem. Ale przede wszystkim, regulamin powinien zawierać definicję czym jest „oszustwo”!  Bez tego pozostaje wielki znak zapytania. Bo czym jest właściwie oszustwo?
- granie save and load – to chyba jasne, klasyczne oszustwo, zasada „jeden miesiąc, jeden sejw” ma mu zapobiegać (bo wyeliminować się go nie da),
- dodanie więcej niż 1 menedżera – oszustwo, ale chyba łatwe do wykrycia (nie wiem, nigdy z tej opcji nie korzystałem),
- używanie edytorów czasu rzeczywistego – oczywiste oszustwo – czy można je wykryć? Nie wiem, nie korzystałem, nie znam się, ale pewnie można go użyć w taki sposób, który będzie nie do wykrycia.
- używanie programów typu genie scout – dla mnie oszustwo – o ile mi wiadomo, nie do wykrycia.
- używanie opcji „natychmiastowym wynik” – moim zdaniem samo w sobie nie jest oszustwem (dobry menedżer powinien dobrze delegować zadania) – ale ułatwia grę save and load. Jak dla mnie nie do wykrycia (można jedynie spekulować np. zrobił dwie zmiany zamiast trzech – ale jest to obiektywnie rzecz biorąc słaby dowód),
- pójście na urlop – jw. też moim zdaniem samo w sobie nie jest oszustwem, ale może ułatwić grę save and load, więc można rozważyć zakazanie,
- granie „killer-taktykami” – moim zdaniem oszustwo,
 - wykorzystywanie różnych błędów gry – ciężko powiedzieć.

Ocena: brak definicji oszustwa jest dla mnie dyskwalifikujący. Nie mam bowiem zielonego pojęcia co Pomysłodawca uważa za oszustwo. Co do mechanizmów przeciwdziałaniu oszustwom to sam nie wiem co jest najlepsze. Organicznie liczby sejwów wydaje się konieczne – choć to właściwie dyskwalifikuje takich graczy jak ja (ciężko mi rozegrać wirtualny miesiąc za jednym razem). Musiałyby być inne rozwiązanie techniczne. Albo taki tryb, jak w jednej grze, w którą kiedyś grałem (chyba NHL 09), czyli że gra automatycznie zapisuje się po naciśnięciu polecenia „kontynuuj”, albo możliwość sprawdzenia ile razy dany sejw był wczytywany. Niemniej, jak rozumiem, coś takiego jest poza możliwością organizatorów.

4) nagrody
Jak jest: nagrody pieniężne dla uczestników turnieju finałowego i dla menedżera miesiąca.
Ocena – tu już sprawa jest mocno ocenna. Moim zdaniem takie ukształtowanie nagród jest niezbyt fortunne. Widzę dwie poważne opcje: albo nie ma żadnych nagród pieniężnych i wtedy mamy pewność, że będą brali udział tylko prawdziwi pasjonaci albo poważne nagrody pieniężne (np. 5-10 tys. GBP) pozyskane od uczestników w formie wpisowego i od sponsorów. Wtedy można byłoby zachęcić do udziału także nie-pasjonatów, ale osoby, które chciałyby poświęcić swój czas, żeby wygrać konkretne pieniądze. A nie sądzę, żeby dla 50 czy 100 GBP komuś poważnemu chciałoby się bardziej, albo zmotywowało go do udziału w RM.

Jeśli doczytałeś do tego miejsca – gratuluję! I przepraszam za przydługi tekst. I tak mam jeszcze masę innych uwag, ale nie mają one charakteru prawnego (podobnie jak nagrody – ale te zdecydowałem się opisać). Od razu mówię – nie pisałem tego tekstu po to, żeby kogoś obrażać, coś deprecjonować itp. Po prostu bardzo podoba mi się pomysł czegoś na kształt RM, a jednocześnie widzę jak dużo można byłoby zmienić na resztę. Wystarczy tylko zobaczyć o ile mniej byłoby dziwnych kłótni na forum, gdyby regulamin był stworzony w pełni profesjonalnie.

I jeszcze na koniec: nie chcę tu nikogo pouczać. Pomysłodawca może sobie ustalać zasady jak chce i jakie chce. Mam prostu wrażenie, że sprofesjonalizowanie całego przedsięwzięcia przyciągnęłoby do rozgrywki więcej sensownych osób. Przepraszam też, jeśli poruszone przeze mnie kwestie prawne (np. co do pkt 2) były rozważone i są rozwiązane. Nie wiedziałem o tym i chciałem jedynie doradzić.

Od razu też mówię - właśnie wyjeżdżam (ten manifest pisałem kilka dni (oczywiście nie bez przerwy ;) )) i nie będę do dyspozycji na każde pytanie i wątpliwości ewentualnych komentatorów. Proszę także o nieobrażanie mnie ani uczestników ewentualnej dyskusji.

P.s. tylko błagam – nie każcie mi załączać skanu dowodu osobistego, legitymacji studenckiej, ani metryki chrztu! Co do „pobierania” od użytkowników danych osobowych – polecam lekturę ustawy o ochronie danych osobowych, w szczególności art. 40.