Witam.

Boczni obrońcy to obok ofensywnych środkowych pomocników kluczowi zawodnicy w grze. Kto się tego spodziewał ręka do góry! Piątek nie będzie, bo „kluczowi” to eufemizm. :-)

Jednak podczas gry w FM spotkałem co najmniej kilkanaście dodatkowych ról w jakich występowali boczni obrońcy np. uzupełniająca (schodzą do środka podczas wyprowadzania gry przez środkowych pomocników), wymienna ofensywna (mijają pozycje ofensywnych skrzydłowych przechodząc na skrzydło do pozycji napastnika), kontrująca (w momencie przejęcia piłki ta natychmiast wędruje do boku i w ten sposób są wykorzystywani do wyprowadzania kontrataków), destrukcyjna (zajmują się jak najszybszym przerwaniem akcji przeciwnika na skrzydłach i powracają do zadań defensywnych), zamienna wolna (wymiana między sobą pozycjami), fałszywa rozgrywająca (schodzą do środka podczas przejęcia piłki i rozgrywają ją między środkowymi obrońcami i bramkarzem wciągając przeciwnika na własną połowę) i tak dalej i tak dalej... a wciąż odkrywam nowe.

Jak widać nie ma sensu omawiać poszczególnych ról, w których mogą wystąpić boczni obrońcy, bo to jedna z najbardziej urozmaiconych pozycji w FM. Lepiej będzie omówić wszystkie atrybuty, które są ważne i typowe dla bocznych obrońców, tak aby mogli oni pełnić swoje zadania w sposób skuteczny.

Z powyższego wstępu wynika, że boczni obrońcy powinni być bardzo zróżnicowani. I to prawda. W końcu zupełnie innych atrybutów będziemy wymagali od obrońcy wspierającego nasze ataki, niż od tego z wyłącznymi zadaniami destrukcyjnymi. Po kolei...

Wspólne atrybuty dla wszystkich bocznych obrońców są takie same, choć nie jest ich zbyt wiele:

To nie znaczy, że taki Albertazzi jest dobrym lewym obrońcą.



Na chwilę obecną jest co najwyżej przyzwoity, pomimo że wszystkie wyżej wymienione atrybuty ma na poziomie powyżej 14. Wynika to z tego, że do pełnienia konkretnych zadań na boku Waszej defensywy potrzebne są jeszcze inne atrybuty. Te wymienione powyżej są jedynie fundamentem dla każdego dobrego bocznego obrońcy. Oznacza to, że nie mając ich rozwiniętych przynajmniej na poziomie powyżej 10 możemy się spodziewać, że nasz zawodnik będzie słabym bocznym obrońcą niezależnie od wysokości pozostałych atrybutów.

Teraz możemy śmiało przejść do atrybutów uzupełniających. Najprościej będzie zacząć od tych, które potrzebne są bocznemu obrońcy do pełnienia zadań defensywnych:

Jeżeli do fundamentalnych czterech atrybutów dodamy tych sześć „defensywnych” otrzymamy naprawdę dobrego bocznego obrońcę, który z pewnością doskonale sobie poradzi ze wszystkimi zadaniami w defensywie. Pod tym względem wspomnianego Albertazziego o głowę przewyższa Caire (jest on co prawda prawym obrońcą, ale nie tyle chodzi nam o porównanie strony boiska co o umiejętność gry na boku obrony).



Zauważmy, że porównanie fundamentalnych atrybutów wypada zdecydowanie na korzyść Albertazziego.



Jednak słaba szybkość oraz przede wszystkim przewidywanie powodują, że Albertazzi może być jedynie inwestycją w przyszłość. Na dzień dzisiejszy lepszym bocznym obrońcą przeznaczonym do zdań defensywnych jest Caire.

W tym momencie warto poruszyć dwie kwestie ważne dla bocznych obrońców. Warunki fizyczne oraz ustawienie. Zarówno wzrost jak i waga nie są kluczowe dla graczy grających na skrzydłach (patrz: Ryan Giggs czy Kuba Błaszczykowski). W analizowanym przypadku to Caire jest graczem silniejszym niż wyższy od niego Albertazzi. Druga sprawa to ustawienie. Większość bocznych obrońców posiada również umiejętność gry na innych pozycjach, przy czym najczęściej występują dwa połączenia:

Zwróćcie na to koniecznie uwagę, bo o tyle o ile pozycja bocznego wysuniętego obrońcy, która będzie niebawem omawiana na osobnej lekcji, jest bliska zadaniom i charakterystyce pozycji bocznego obrońcy (a więc dobrze do uzupełnia), o tyle pozycja środkowego obrońcy może różnić się już dość znacznie. To czy nasz boczny obrońca będzie się dobrze sprawdzał na środku defensywy zależy więc od kilku dodatkowych atrybutów, które dla bocznego obrońcy nie mają już takiego znaczenia, a są ważne dla środkowego defensywnie grającego obrońcy, a więc skoczność i przyspieszenie (patrz: lekcja 4).

Wracajmy jednak do naszych bocznych obrońców. Teraz zajmijmy się atrybutami, które będą potrzebne naszemu zawodnikowi do wypełniania zadań ofensywnych:

Takim zawodnikiem jest z pewnością Rick Geenen.



Proszę zwrócić uwagę na niskie atrybuty gry bez piłki oraz błyskotliwości. Paradoksalnie nie one są najważniejsze. Geenen z pewnością nie będzie orłem pola karnego, ale przecież nie on ma kreować grę w ataku, a jedynie ją wspomagać (tym niemniej ma kreatywność 14!). Spełnia wszystkie warunki idealnie, a świetne wyszkolenie techniczne (drybling 11, gra z pierwszej piłki 11, technika 16) oraz twardy charakter (waleczność 16, agresja 14, determinacja 11) uczynią z niego prawdziwego „walczaka” na Waszym prawym skrzydle.

Caire byłby przyzwoity również w roli ofensywnej (gra bez piłki 11), ale jest wyraźnie słabszym technikiem od Geenena, a poza tym posiada doskonałą charakterystykę defensywną, którą szkoda byłoby marnować.



I w zasadzie od tego momentu wszystko się komplikuje. Istnieje bowiem jeszcze pięć innych atrybutów, które sprawiają, że Wasz boczny obrońca będzie dobrze wypełniał powierzone mu specyficzne indywidualne zadania, albo też kompletnie w tej roli zawiedzie:

Jak już mówiliśmy na wstępie tychże specyficznych zadań indywidualnych jest co najmniej kilkanaście, więc omówienie wszystkich graniczyłoby z szaleństwem, a i tak nie wyczerpałoby tematu.

Czeka nas więc odrobina kreatywnej pracy Drodzy Uczniowie. Omówimy wszystkie pięć dodatkowych atrybutów pod kątem zadań w obronie i w ataku. Do Was będzie zaś należało wyciągnąć odpowiednie wnioski podczas wydawania poleceń indywidualnym zawodnikom. Innej drogi nie ma, bo znając co najmniej siedemnaście specyficznych zadań dla bocznych obrońców (dziewięć wymieniłem na wstępie) musiałbym omówić w sumie 170 przypadków, a to by nam zajęło cały semestr.

Do dzieła.

Atrybut współpracy w zadaniach defensywnych niezbędny jest do prawidłowego wypełniania takich zadań jak pułapki ofsajdowe (koordynacja działań z pozostałymi zawodnikami obrony), asekuracja skrzydłowych (skracanie pola gry, podciąganie za linią pomocy oraz wymienność pozycji z defensywnymi pomocnikami) oraz podwajanie krycia (wymienność pozycji z głównym kryjącym). To także atrybut potrzebny do uzupełniania luk w środku pola, szczególnie kiedy gramy z użyciem defensywnego pomocnika (wówczas nasi środkowi obrońcy mają tendencję do cofania się w linii obrony). W zadaniach ofensywnych współpraca pomaga szczególnie w sytuacji wymienności pozycji z partnerem z drużyny (koordynacja czy też dobry timing takich wymian zależy także od atrybutu przewidywania), przechodzenia do pozycji skrzydłowego napastnika (obieganie skrzydłowego pomocnika), rozgrywania piłki na własnej połowie (wychodzenia na wolne pole).

Umiejętność długich wyrzutów wydaje się być bez znaczenia podczas gry obrońcy z zadaniami defensywnymi. Nic bardziej mylnego. Jest co najmniej tak samo ważna jak podczas zadań ofensywnych. Jeżeli mamy w drużynie bocznego obrońcę o wysokim atrybucie długich wyrzutów, możemy być pewni, że FM wyznaczy go automatycznie do wykonywania wyrzutów z autu, o ile sami nie desygnujemy do tego stałego fragmentu gry innego zawodnika. Jeżeli tak się stanie, pamiętajmy, że podczas wyrzutu z autu na naszej połowie boiska przeciwnik grający wysoko pressingiem będzie miał ułatwione zadanie w przejęciu piłki (bo jeden z naszych zawodników, który ma zadania obronne jest właśnie zajęty wyrzucaniem piłki). Najprawdopodobniej jego miejsce w obronie zajmie najbliższy kolega. Im bliżej dzieje się to naszego pola karnego tym bardziej prawdopodobne, że będzie to najbliższy pomocnik. Jednak już przy rzutach z autu bliżej linii środkowej boiska, w tej roli ujrzymy najprawdopodobniej środkowego obrońcę. Tak czy owak powstaje gdzieś luka. Zastanówmy się na ile ważne zadania powierzyliśmy naszemu bocznemu obrońcy. Jeżeli na przykład podwaja on krycie szybkiego jak błyskawica napastnika rywali, to w przypadku wysokiego pressingu przeciwnika, nie ryzykowałbym powierzaniem roli wyrzutów z autu temu właśnie zawodnikowi. Podobnie w ataku. Jeżeli nasz boczny obrońca ma za zadanie obiegać skrzydłowego podczas rozgrywania piłki, wychodzenia na wolne pole na skrzydłach lub wymienności pozycji w środku pola – niech lepiej wyrzutem z autu zajmie się ktoś mniej zaangażowany w zadania np. skrzydłowy lub środkowy pomocnik. Boczni obrońcy podczas wyrzutów z autu stanowią często o przewadze liczebnej na tej małej przestrzeni boiska, przejęciu piłki i często jej szybkiemu rozegraniu. Pamiętajmy o tym przydzielając zadania zawodnikom. Pamiętajmy też, że na ekranie poleceń indywidualnych możemy określić pozycję naszego zawodnika podczas wykonywania rzutów z autu zarówno w obronie, jak i w ataku. Reasumując proponuję (nieco na przekór, bo to z reguły boczni obrońcy mają wysokie umiejętności wyrzutów), aby wyrzutami z autu zajmowali się mniej obciążeni zdaniami zawodnicy.

Gra bez piłki to atrybut określający umiejętność zawodnika do wychodzenia na wolne pole, czyli pokazywania się partnerom do gry. Rzecz jasna podczas gry w obronie nie ma on zastosowania (jego odpowiednikiem wtedy jest atrybut ustawiania się), ale jest jeden wyjątek. Stałe fragmenty gry. Wyobraźmy sobie sytuację, w której to my wykonujemy stały fragment gry (np. rzut wolny) na własnej połowie. Przeciwnik grający wysokim pressingiem będzie starał się nam skrócić pole gry i odebrać piłkę, a jednocześnie nasz boczny obrońca będzie starał się wyjść na wolne pole w celu rozegrania piłki. Jeżeli jego atrybut ustawiania się jest wysoki, a gry bez piłki niski to pół biedy – najwyżej nie otrzyma podania, ale poprawnie ustawi się w defensywie uniemożliwiając rywalowi wyjście na wolne pole podczas ewentualnego przejęcia przez niego piłki. Jeżeli jednak atrybut gry bez piłki jest bardzo wysoki a ustawiania się niski, wtedy nieszczęście gotowe. Komputer traktuje to jak akcję w ofensywie, więc rozegranie piłki jest ważniejsze od poprawnego ustawienia w defensywie. Szczególnie, że jak możecie zauważyć, najczęściej tuż przed rozegraniem stałego fragmentu gry, FM resetuje ustawienie naszych zawodników sprzed chwili (niezależnie, gdzie który zapędził się na boisku) i ustawia zawodników ponownie na boisku korzystając z naszych poleceń taktycznych. Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja kiedy nasz boczny obrońca otrzymuje polecenie ścisłego krycia rywala (np. skrzydłowego). Wówczas będzie on przede wszystkim pilnował rywala, bo jak wiemy polecenia indywidualne są nadrzędne w stosunku do poleceń drużynowych.
Dużo prościej jest podczas gry w ataku. Atrybut gry bez piłki jest wymagany dla wszystkich bocznych obrońców zapuszczających się głęboko na połowę rywali, a niezbędny dla tych, którzy obiegają naszych skrzydłowych, grają fałszywych napastników, tudzież schodzą do środka na przedpole pola karnego. Pamiętajmy także o nim w kontekście rozgrywania piłki na naszej połowie boiska. Jeżeli zamierzamy wciągać w ten sposób rywali na nasza połowę i szybko wyprowadzać ataki, nasi boczni obrońcy muszą bardzo dobrze wychodzić na wolne polne i mocno pracować na boisku.

    

Atrybut agresji odpowiada za to jak dobrze zawodnik radzi sobie z grą pressingiem. Najbardziej agresywni gracze potrafią grać blisko przeciwnika, nie boją się kontaktu fizycznego oraz odważnych odbiorów piłki (rzecz jasna atrybut ten „pracuje” z siłą, odbiorem, walecznością i determinacją). W zadaniach defensywnych agresja przydaje się bocznym obrońcom podczas ścisłego krycia oraz grą z wysunięta linią obronną. Nieco przeszkadza w asekuracji (zbyt agresywni gracze podchodzą zbyt blisko asekurowanych zawodników, szczególnie jeżeli gorzej u nich z przewidywaniem i współpracą). Ostrożnie z agresywnym odbiorem piłki u graczy z wysoką wartością tego atrybutu! Dla nich może być to hasło do walki na kości! Podczas powierzania zadań ofensywnych agresja jest bardzo potrzebna wszystkim bocznym obrońcom grającym z wymiennością pozycji oraz tym których nastawienie jest bardzo ofensywne.

Ostatni atrybut, czyli kreatywność powinni posiadać przede wszystkim Ci boczni obrońcy, na których barki będziemy kładli większy ciężar gry. Jeżeli zamierzamy grać przede wszystkim skrzydłami dobrze jest mieć na boku obrony graczy dobrze wyszkolonych technicznie (również dośrodkowania!) i kreatywnych właśnie. Pamiętajmy o nie ograniczaniu im zbytnio swobody taktycznej, dzięki czemu wykorzystają swoje umiejętności w pełni. Takie ustawienie wymaga jednak zabezpieczenia defensywy, gdyż bardzo często podczas utraty przez nas piłki będą oni zbyt daleko od naszych formacji defensywnych by na czas do nich powrócić. Warto wówczas nieco mniej wymagać od skrzydłowych. Z racji miejsca na boisku i tak będą oni wystarczająco zaangażowani w nasze ofensywne poczynania, a w razie utraty piłki mogą jeszcze skutecznie asekurować nasze skrzydła. Dobrze jest np. ustawić wówczas naszym skrzydłowym agresywny odbiór piłki. Lepiej przerwać akcję faulem, albo wybić piłkę w trybuny dając czas na powrót bocznym obrońcom.

Podsumowując nasza dzisiejszą lekcję mogę podzielić się spostrzeżeniem, że w większości taktyk, które można znaleźć w sieci, to właśnie ustawienia bocznych obrońców mają najwięcej błędów. Z reguły rozchwiana jest równowaga pomiędzy zadaniami ofensywnymi a defensywnymi. Potem dziwimy się dlaczego nasze skrzydła stwarzają nam dziesięć sytuacji bramkowych w meczu, a przeciwnikowi wystarczą dwie, aby z obu strzelić bramki. Cóż, skoro w tym czasie nasi skrzydłowi wraz z bocznymi obrońcami dopiero wracają zmęczeni z połowy przeciwnika...!?

Mam nadzieję, że ta lekcja nie zmęczyła Was zbytnio, bo na następnej prawdziwa perła Football Managera – defensywny pomocnik!

Do zobaczenia.