Drugą rocznicę powstania świętuje dziś serwis Centrum Football Managera - spadkobierca niezwykle popularnego niegdyś Centrum Championship Managera, a obecnie jeden z najlepszych polskich portali o tematyce okołoeFeMowej. Z tej okazji prezentujemy Wam rozmowę z jednymi z architektów sukcesu - redaktorem naczelnym - Dapszem - oraz jednym z najbardziej aktywnych redaktorów CFM - Perlą.

CM Revolution: Świętujecie drugą rocznicę powstania CFM. Zadowoleni z urodzinowych niespodzianek?

Perla: Osobiście jestem zadowolony. Udało nam się przygotować całkiem sporą liczbę materiałów, mamy nadzieję, ze ciekawych dla użytkowników. Zaangażowała się w to prawie cała redakcja, więc jest dobrze. Może bez wspaniałych i zaskakujących innowacji technicznych, ale jest nieźle.
Dapsz: Myślę, że po prostu postaraliśmy się maksymalnie zadowolić naszych użytkowników materiałami najwyższej jakości. Z pewnością nie są to fajerwerki, ale z drugiej strony jesteśmy zdania, że nasze urodzinowe propozycje zostaną dobrze odebrane. Cała redakcja dołożyła starań, żeby dać użytkownikom jak najwięcej dobrych materiałów. Warto pamiętać, że wolimy regularnie się rozwijać i tworzyć dla innych przez cały rok, a nie tylko w dzień urodzin - to na pewno zostanie docenione.

Brak nowinek technicznych to wynik braku czasu, możliwości, chęci, czy może po prostu taki wybór?

Perla: Powiem tak: przez te 2 lata od momentu powstania strony chcieliśmy wyrobić sobie mocną pozycję wśród użytkowników, regularność i dobrą częstotliwość w dodawaniu materiałów. Teraz, gdy te cele zostały osiągnięte, myślimy nad, jak to nazwałeś, nowinkami technicznymi. Przebudowa działu taktycznego jest najlepszym przykładem początku ruchów w tym kierunku.
Dapsz: Jeśli zaś chodzi o samą stronę technologiczną, to zdajemy sobie sprawę, że Centrum FM jest nieco archaiczne. Ale taki stan rzeczy jest związany przede wszystkim z naszą pierwotną wizją budowy strony, która narodziła się ponad 2 lata temu. Wówczas pojęliśmy decyzję, że tak właśnie będzie to wyglądało. Staramy się jednak ciągle rozwijać, a dowodem na to jest chociażby stworzenie „Poczekalni” w dziale taktycznym, co zdecydowanie pomaga w jego rozwoju. Może nie są to duże rzeczy, ale jak na nasze możliwości, staramy się ciągle rozwijać. A nowy lay? Dyplomatycznie zachowam milczenie. Jednak nie zmieniło się jedno - stawiamy głównie na rozwój merytoryczny i mam nadzieję, że to widać.

Jak ocenicie minione dwa lata?

Dapsz: Pytanie na pewno skłaniające do długiej odpowiedzi, ale postaram się maksymalnie streścić. Na pewno oceniamy je pozytywnie, ponieważ nadal istniejemy, a jak wiadomo, to bardzo trudne zadanie i niektóre strony upadają zaledwie po kilku miesiącach. Na pewno cieszy fakt, iż ciągle się rozwijamy, dodajemy nowe działy, poszerzamy spektrum działań. Widać też coraz większe zaangażowanie ze strony użytkowników, którzy powoli przestają być bierni i starają się uczestniczyć w życiu strony, co nas niezwykle motywuje. W ciągu tych dwóch lat wyrobiliśmy sobie chyba dobrą opinię wśród fanów serii i na pewno jesteśmy dobrze kojarzeni. Zdecydowanie były to lata trudne, ale jednocześnie pełne mniejszych czy większych sukcesów. Jednak - jak to zwykle bywa - można było zrobić jeszcze więcej, jeszcze bardziej się rozwinąć, ale jesteśmy bardzo zadowoleni z tego, co zostało zrobione w ciągu tych 24 miesięcy. Warto sobie przypomnieć, jak mało miało do zaoferowania Centrum FM w marcu 2008 roku. Teraz jest o wiele lepiej, a jeszcze nie skończyliśmy naszej ewolucji.
Perla: Nie jestem na stronie od początku istnienia, więc ocenię półtora roku. Wydaje mi się, że strona cały czas się rozwija, wskakuje na coraz to wyższe poziomy. Udało nam się otworzyć między innymi dział graficzny, który jest jedną z naszych najmocniejszych stron. Pracowita i liczna redakcja także spisywała się przez ten czas bardzo dobrze. Oczywiście nie obyło się bez małych kryzysów formy, jednak zostały one szybko zażegnane, a po każdym następowało jeszcze większe natężenie prac. Ja jestem bardzo zadowolony z naszej postawy, ale bardziej liczy się dla mnie opinia użytkowników. Mam więc nadzieję, że podobało im się to, co pokazaliśmy od początku istnienia.

Nadal czujecie się kontynuatorem projektu CCM? Kontynuujecie politykę tego serwisu czy postawiliście na coś nowego?

Dapsz: Nasze powiązanie z Centrum CM jest oczywiste i zawsze to podkreślaliśmy. Na pewno ta strona to kawał historii, a my staramy się, żeby o niej nie zapomniano. Jednak czy kontynuujemy politykę CCM? Odpowiem nieco wymijająco - i tak, i nie. Przede wszystkim, o tamtej wersji strony przypominać ma kolorystyka, może trochę podział na działy, na pewno niektórzy redaktorzy. Jeśli jednak chodzi o obecny stan Internetu, to na pewno nie możemy do końca polegać na tym, co propagowało Centrum CM, ponieważ jest to podejście przestarzałe i obecnie nie spełniłoby pewnych wymogów. Reasumując, jesteśmy jak najbardziej powiązani z CCM, ale raczej tradycją i niektórymi aspektami serwisu, natomiast rozwój nie pozwala nam na zupełne nawiązywanie do historii. W końcu trzeba iść do przodu.

Nie doskwiera Wam trochę brak wykształconej społeczności?

Perla: Myślę, że na początku mogło to być problemem, jednak mnie nigdy nie pozbawiał motywacji brak komentarzy pod moimi newsami. Wystarczy, że lubi się pracę na stronie, wtedy pustka pod materiałami nie jest istotna. Ostatnimi czasy można jednak zauważyć znaczny wzrost aktywności użytkowników Centrum FM - udało mi się nawet policzyć, że zdarzają się dni, kiedy mamy więcej komentarzy niż CM Rev (śmiech). Oczywiście staramy się zmobilizować naszych userów do jak największej aktywności. Między innymi temu ma służyć „Poczekalnia” w taktykach czy możliwość wysyłania własnych prac i publikacji ich.
Dapsz: Oczywiście, że doskwiera. Mnie doskwiera brak takiej społeczności, jaką możemy zastać na portalach typu Onet, Wirtualna Polska czy Gazeta. Jednak tak to już jest, że fajniej być trollem internetowym, niż osobą, która mówi konstruktywne rzeczy. Wydaje mi się jednak, że udało nam się zebrać sporą grupę osób, które mają do powiedzenie wiele mądrych rzeczy i na pewno widać to w komentarzach. Mnie na przykład ta grupa motywuje i sprawia, że praca na stronie jest przyjemniejsza. Czy to magnes na użytkowników? Chyba nie, bo ci wolą napisać coś głupiego i nie czytają dłuższych komentarzy. Wierzę jednak, że uda nam się utrzymać tę grupę niejako intelektualistów. Będzie ciężko, bo Internet niestety podąża w złym kierunku.

Którą siłą na scenie obecnie jesteście?

Dapsz: Chyba nie ma żadnych wątpliwości. Pierwszą.
Perla: Zgadzam się z Dapszem. Jesteście daleko w tyle za nami (uśmiech).

Odważna teza, biorąc pod uwagę fakt, że większość polskiej społeczności eFeManiaków skupia obecnie CM Revolution i Forum CM. Skąd taka pewność siebie?

Perla: Chodzi nam raczej o przodowanie pod względem merytorycznym. Nietrudno zauważyć, że Rewolucja praktycznie nie ma działu graficznego, download przędzie bardzo słabo, podobnie talenty, taktyk nie ma u Was wcale. Akurat w tym "trochę" Was przewyższamy.
Dapsz: Ale którą społeczność masz na myśli? Emerytów, którzy najczęściej zrzędzą, jak to źle jest obecnie (Forum CM), czy podstawówkę i momentami gimnazjum (CM Rev)?  

Wydaje mi się, że trochę krzywdzące może być takie uogólnianie, Dapsz. Czy nie jest po prostu tak, że na każdej stronie proporcje między pozytywnie aktywnymi użytkownikami a tymi, którzy wchodzą jedynie pobrać jakiś plik czy grafikę są takie same?

Dapsz: Wiesz, w pytaniu zawarłeś tezę, w której stwierdziłeś, że większość użytkowników skupia się wokół CM Rev i Forum CM, co również było uogólnieniem, ponieważ nie masz żadnej wiedzy, że tak właśnie jest. Na pewno ilość użytkowników rozkłada się na wspomniane przez Ciebie trzy serwisy, jednak moim zdaniem CFM ma obecnie najwięcej do zaoferowania i dlatego nie zgodziłem się z Twoim założeniem. Forum CM to miejsce do dyskusji, ale po prostu uważam, że jest to serwis, który od paru lat stoi w miejscu, nie rozwija się, a ciągle przewijają się te same ksywy. CM Rev natomiast stawia na Web 2.0, a więc większą aktywność młodych użytkowników. To są po prostu fakty…

Twierdzcie więc, że eFeManiacy  pomylili się w plebiscycie CMF Awards, nie wybierając Was w kategorii "Serwis roku"?

Dapsz: Mówisz o tych eFeManiakach z forum? Nie, nie pomylili się - po prostu nie byli świadomi tego, co wybierają.

Perla: CMF Awards to konkurs, w którym wcale nie głosują wszyscy użytkownicy i jego wyniki często są kontrowersyjne. W tym roku redaktorem roku został Perez, mimo że, przynajmniej moim zdaniem, rondel przewyższał go o kilka klas. Dlatego nie przywiązujemy zbytniej wagi do tego typu konkursów.

Zarzucano Wam, że nie uczestniczycie w integracji scenowych portali, izolując się od wspólnego przedsięwzięcia Polska Liga Update...

Dapsz: Przede wszystkim Centrum FM nie ma zamiaru niszczyć sceny, a dowodem na to jest wspieranie Forum CM, do którego mamy ogromny szacunek (raczej za to, co zrobiło, a nie za to co robi. Ale to już moje osobiste zdanie, a nie oficjalne stanowisko redakcji). Jeśli natomiast chodzi o PLU, to pomysł bardzo mi się podobał, napisałem o tym na naszym forum i wiele osób to potwierdziło. Jednak uznałem, że jeśli ktoś ma ochotę, to może pomóc w projekcie - nie chciałem wyznaczać nikogo, bo to nie miałoby sensu. Wtedy Głosik powiedział, że on pomoże i faktycznie pomagał, choć pojawiały się jakieś problemy, ale generalnie uczestniczył w pracach. Obecnie zrezygnował z aktywności na scenie, więc siłą rzeczy nie tworzy PLU. Ponowiłem mój apel do redaktorów, ale po prostu nikt nie czuł się na siłach, nie miał chęci czy czasu i obecnie faktycznie nie ma tam nikogo z CFM. Wydaje mi się jednak, że to nie jest z naszej strony „niszczenie” społeczności. Projekt jest dobry, wykonanie świetne i możemy to promować i wspierać. Tyle.

Co jest największą siłą Centrum Football Managera?

Dapsz: Moim zdaniem największą siłą jest redakcja, ponieważ to ci wszyscy ludzie tworzą absolutnie każdy element Centrum FM. Nie wyobrażam sobie życia w redakcji bez Łukaszp, Wiochiego, Perly i każdego innego redaktora. To jest po prostu maszyna, która doskonale pracuje, tworzy i dobrze się przy tym bawi.
Perla: Myślę, że regularność. Często dodawane teksty, prawie codzienne porcje grafiki, sporo newsów. Za dużą siłę uważam także dział taktyk, którego nie ma CM Rev, a który na FMZone nie jest zbyt często aktualizowany. U nas użytkownicy znajdują wypróbowane ustawienia, nigdzie indziej tego nie uświadczą.

To teraz w nieco inną stronę: co uznajecie za największą moc swoich konkurentów - CM Revolution oraz  FM Zone?

Dapsz: Jeśli chodzi o CM Revolution, to przede wszystkim fakt, że jest to strona oficjalna. To na pewno wspaniała reklama i jednocześnie magnes na użytkowników, który doskonale wykorzystujecie. Nie ma jednak wątpliwości, że przez tyle lat zasłużyliście na to miano ciężką i regularną pracą. Waszą siłą jest też wysoki poziom materiałów. Hm, pytanie o FM Zone jest o tyle trudne, że ostatnio mieli oni poważne problemy i mówiło się nawet o rozwiązaniu, więc obecnie walczą chyba o przetrwanie. Na pewno jednak mają młodą i zdolną redakcję, która przy odpowiednim nakładzie pracy może robić wielkie rzeczy.
Perla: Jeśli chodzi o CM Revolution, to największą siłą jest tu chyba nowoczesny layout i wspaniałe skrypty. Daje Wam to mnóstwo możliwości. A FM Zone? Mają całkiem przyzwoity dział graficzny, jednak po ostatnich aferach ich największą zaletą jest fakt, że utrzymali się na powierzchni. Mam jednak nadzieję, że niedługo pokażą swoje naprawdę mocne strony.

Jednym z nowych redaktorów miał być niejaki bosser1 - kojarzycie takiego? Jak cała ta afera z kacpremgawlo wyglądała z Waszego punktu widzenia?

Perla: Podejrzewam, że tak jak z Waszego, czyli trochę żałośnie. To było totalnie bez sensu dostać się do Centrum, żeby proponować fuzję z rozpadającym się FM Zone. Na szczęście szybko zaczęliśmy podejrzewać, że bosser1 to kacpergawlo, redakcja Rewolucji to potwierdziła, no i na tym się skończyło
Dapsz: Sprawa była paskudna, a sam zainteresowany, który ma rozdwojenie jaźni, nie zasługuje na jakikolwiek szacunek czy wybaczenie. Zrobił coś nieetycznego, niewyobrażalnego i głupiego. Ja sam, jak i redakcja, potępiamy takie zachowanie i piętnujemy bez zastanowienia. Nie potrafię zrozumieć jego motywacji i pewnie nigdy jej nie zrozumiem, ale mam nadzieję, że da sobie już spokój ze sceną.

Podbieranie redaktorów - praktykujecie, akceptujecie?

Dapsz: Zabieranie redaktorów, którzy są w redakcjach innych serwisów? Nie i nie. Natomiast współpracownicy… No cóż - walka o utalentowanego gracza zawsze jest zaciekła, a ponieważ nie ma podpisanego kontraktu - nie ma etycznego zgrzytu. Widocznie serwis przygotowywał go za długo, młody się znudził albo woli inny team. Życie.
Perla: Chyba że redaktor konkurującej strony sam się do nas zgłasza, wtedy mu nie odmówimy.

Jest na scenie jakiś redaktor, którego za wszelką cenę chcielibyście mieć w swoich szeregach?

Dapsz: Za wszelką cenę? Nie, bo to nie nasz styl. Na pewno są osoby, które są rewelacyjnymi redaktorami i które znalazłyby u nas miejsce, ale na pewno nie będziemy ich werbować wszystkimi sposobami. Chociażby Perez, Profesor, JACK...
Perla: Ja tam bym werbował Profesora i Pereza wszelkimi sposobami. Zresztą rondla też… i jeszcze Fidela w dobrej formie.

Dapsz, na jakim poziomie znajduje się potencjał Waszej redakcji?

Dapsz: Potencjał jest naprawdę duży, ale wydaje mi się, że to widać po tym, co dzieje się na stronie. Na pewno mamy wielu młodych i zdolnych redaktorów, którzy pod przewodnictwem tych starszych, potrafią zrobić naprawdę wielkie rzeczy. Oczywiście nie każdy, kto do nas trafia jest idealnym redaktorem - czasem trzeba nad nim popracować, a niekiedy nawet takiego delikwenta zwolnić. Jednak dzięki takiej selekcji udało nam się zebrać redakcję z PA -9.

Mógłbyś któregoś ze swoich podopiecznych nazwać prawdziwym skarbem?

Dapsz: Nie musiałem długo się zastanawiać. Perla.

Macie już jakiś zarys rozwoju strony?

Dapsz: Jest kilka spraw, nad którymi pracujemy i na pewno zostaną one wcześniej czy później wprowadzone. Nie robimy jakichś ogromnych planów 10-letnich. Decydujemy się raczej na jedną rzecz, wykonujemy ją i wtedy myślimy o kolejnej. Dzięki tej technice Centrum FM znacznie ewoluowało, a proces będzie trwał jeszcze długo. Samych planów nie zdradzę z przyczyn oczywistych.

Wiem, że z całych sił zapieracie się przed nowoczesnymi technologiami, ale czy nie sądzicie, że to właśnie między innymi ten kontrowersyjny silnik Web 2.0 mógłby przyciągnąć większe rzesze fanów, dzięki którym życie na stronie tętniłoby życiem?

Perla: Po części sam sobie odpowiedziałeś pisząc "między innymi". Chcemy przyciągnąć większą liczbę userów i wiemy jak to zrobić bez wprowadzania Web 2.0.
Dapsz: Uważam, że samo Web 2.0 to raczej sposób na obniżenie lotów i poziomu strony, dlatego nie spodziewałbym się, że Centrum FM jakoś specjalnie rozwinie się w tym kierunku. Jednak na pewno zdajemy sobie sprawę, że potrzeba zmienić niektóre elementy strony, ponieważ są przestarzałe - na pewno to uczynimy. Nie jesteśmy zamknięci na nowe technologie, ponieważ i te znajdą się wcześniej czy później na CFM. My po prostu jesteśmy zamknięci na panujące mody: Web 2.0 czy serwisy społecznościowe.

Jesteście w stanie konkurować z CM Revolution także na poziomie popularności?
Dapsz: Zależy, co przez to rozumiesz. Myślę, że nie jesteśmy w stanie konkurować pod kątem serwisu społecznościowego i bardzo mnie to cieszy. A jeśli chodzi o ilość użytkowników, odwiedzin, komentarzy czy materiałów od użytkowników, to konkurujemy i idzie nam bardzo dobrze. Niekiedy nawet rewelacyjnie.
Perla: A dlaczego nie? Za 5 lat porównamy poziom obu stron, bo trzeba pamiętać, że Rev jest na Scenie już od lat 7. Nie sądzę, żeby już po 2 latach miało taką popularność, jak teraz.