Niemal 30 lat temu Kevin Toms wpadł na pomysł stworzenia gry planszowej, która dawałaby możliwość zarządzania klubem piłkarskim. W tak zwanym międzyczasie rozpoczęła się era, którą dziś nazwailibyśmy epoką cyfryzacji. Firma IBM wyprodukowała procesor taktowany oszałamiającą liczbą 6 MHz (sic!), Commodore 64 staje się prawdziwym hitem, a Sinclair Research wypuszcza na rynek ZX Spectrum. Toms, dostrzegając niepowtarzalną okazję, szybko uczy się programowania i przenosi założenia gry właśnie na ZX-a. W styczniu 1982 roku na świat przychodzi jego pierwsze dziecko: Football Manager.

"Do zamówienia dołączam znaczek i pustą kopertę"

W rozmowie z CM Revolution Kevin Toms przyznaje, że o wiele lepiej jest tworzyć gry samemu. - Gdy nad grą pracuje jedna osoba, można zachować integralność projektu. W przypadku większej liczby osób zaangażowanych istnieje ciągła potrzeba komunikowania się w sprawach projektu i może się on łatwo zagubić lub zagmatwać. Integralność i skupienie na grze znikają - mówi. Kuriozalnym wydaje się dziś, że sprzedaż pierwszego Football Managera odbywała się poprzez pocztę, nie istniały bowiem firmy zajmujące się dystrybucją programów komputerowych. Mimo tej trudności autor pierwszego FM-a twierdzi, że gra spotkała się z ciepłym przyjęciem, a znajomi, którzy w nią grali, wręcz uzależnili się od niej. - Wiedziałem, że chcę stworzyć tę grę i gdy mi się to udało wiedziałem, że jest dobra - tłumaczy. Toms zakłada Addictive Software - firmę, która wyprodukuje kolejne wersje menedżera.

Sukces czyni programistę natchnionym

Popularność gry Kevina Tomsa sprawiła, że zaczęto ją dostosowywać do innych platform, między innymi Commodore 64 czy ośmiobitowego Atari. Warto podkreślić, że w zależności od urządzenia, dostępne były różne wersje: wyłącznie z tekstem lub wzbogacone o grafikę. - Lubię łatwe gry, które nie wymagają dużo nauki - przyznaje. Ta dewiza będzie przyświecać Football Managerowi 2, który ukazuje się w 1988 roku. Recenzenci z magazynu Amiga Computing z miejsca nazwali sequel "klasycznym", zwracając uwagę m.in. na konieczność stosowania - tak dobrze znanej ze współczesnego nam FM-a - rotacji składu. Za największą zaletę uznają grywalność, o której ciepło wypowiadał się także zachi w felietonie "Menedżerskie wykopki". Rok po premierze, do FM-a numer 2 wydano expansion kit, który umożliwiał stosowanie kodów i dodawał gotowe save'y z innych lig, niż podstawowa - brytyjska.

Football Manager 2 - ekran startowy

Światowo, czyli mizernie

W 1990 roku Toms kończy ostatnią grę z tej serii: Football Manager World Cup Edition. Pomimo graficznej ewolucji, brakuje jakościowego skoku; podczas programowania zapomniano o tak oczywistej funkcji, jak zapis stanu gry. Nieco wcześniej, bo pod koniec lat osiemdziesiątych, Kevin Toms sprzedaje prawa do nazwy. Jak sam przyznaje, nie miał żadnego wpływu na negocjacje między właścicielem praw a Sports Interactive. Mimo to, czuje się związany z serią gier SI i bacznie obserwuje zmiany, jakie dokonują się w Football Managerze. Szczególną uwagę przywiązuje do grywalności i wprowadzaniu nowych funkcji. - Dodawanie nowinek tak, by nie stracić klimatu, jest delikatną sprawą. Można to zauważyć w każdej formie sztuki. Na przykład, czy każda kolejna część Matrixa była coraz lepsza czy coraz gorsza?

Football Manager World Cup Edition - ekran startowy

Koniec niegodny mistrza

Addictive Software w 1993 roku wydaje ostateczną wersję Football Managera 3, który okazuje się totalną klapą. Warto podkreślić, że Toms nie brał udziału w procesie tworzenie tej części; gra została bardzo słabo odebrana zarówno przez graczy, jak i recenzentów, co spowodowało porzucenie planów kontynuacji serii. W 2001 roku Paul Robson stworzył remake kultowego menedżera i byłby to definitywny koniec tej historii, gdyby nie... Steve Jobs.

Football Manager 3 - pokój menedżera

Umarł król, niech żyje król?

Choć od dwudziestu lat twórca pierwszego FM-a miał niewiele wspólnego z tą grą, nie zapomniał o korzeniach. Postanowił stworzyć nową wersję gry, prawdopodobnie noszącą inną nazwę, na iPhone'a, iPada i iPoda Touch. Czytelnikom CM Revolution zdradza między innymi, jaka filozofia mu przyświeca w trakcie tworzenia gry: - Będzie w moim stylu, ale nie taka sama. Moim celem jest przede wszystkim grywalność. Poświęcam jej tyle czasu, ile potrzeba, by stworzyć ją dokładnie taką, jak chcę - stwierdza. Pytany o przyszłość rynku gier na platformy mobilne mówi, że istnieje wiele podobieństw między dzisiejszym rozwojem technologicznym, a programowaniem sprzed 30 lat. - Pozwala pojedyńczym twórcom gier odnieść sukces. I tak, rynek będzie ewoluował podobnie. Miejmy nadzieję, że nie przegapimy fali innowacji, która powstała z umożliwienia dostępu do rynku - dodaje. Na swoim blogu informował niedawno, że gra w wersji na iPhone'a jest gotowa w 90% i pozostało niewiele elementów do dopracowania. Pozostaje czekać na premierę, o której oczywiście poinformujemy.

***

Czytelnikom, którzy chcieliby poznać magię pierwszego Football Managera, polecamy jego przeglądarkową wersję, w którą można zagrać pod tym adresem.

Za pomoc w tworzeniu artykułu dziękujemy Reaperowi i Pomstiboriusowi.