Jak śpiewa Grechuta, "ważne są tylko te dni, których jeszcze nie znamy". Wszystkim eFeManiakom w całej Polsce mogę z czystym sumieniem zakomunikować, że dni spędzone przed monitorem przy FM 2007 z pewnością będą dla nich ważne, o ile nie najważniejsze w ciągu następnych kilku miesięcy. Objaśnię na swoim przykładzie - od początku sierpnia testuję wersję beta najnowszej odsłony Football Managera. Piszę w czasie teraźniejszym, bo wciąż jestem pod wrażeniem najnowszego dziecka SI Games, wciąż gram i jestem przekonany, że pełna wersja wywrze na Was równie wielkie wrażenie. Postaram się Wam pokrótce opowiedzieć, co i jak.

Nie wiem, jak panowie z SI to robią, ale z roku na rok interfejs gry jest coraz lepszy. Po pierwsze, przyczynia się do tego fantastyczny skin Flexion - estetyczny i funkcjonalny. Do gusty przypadły mi szczególnie nowoczesne kształty, które możecie podziwiać na screenach (widać na nich język angielski z uwagi na fakt, że w pełni polska betawersja jeszcze się nie ukazała, a uważam, że bez sensu jest publikować screeny na wpół polskie, na wpół angielskie), oraz gustowne ikonki w okolicach dolnej listwy, dzięki którym wędrówka między ekranami stała się znacznie przyjemniejsza:

Po drugie, znakomitym pomysłem jest możliwość samodzielnego skonfigurowania ekranu przeglądu, skrótów klawiszowych programu:

... a także stworzenia katalogu ekranów na wzór Ulubionych w Internet Explorerze. Bez trudu można w FM 2007 zbudować własne menu kontekstowe, w którym znajdą się wszystkie ważne dla nas informacje - ekrany statystyk poszczególnych zawodników, zasady rozgrywek pucharowych, kontuzje etc. W prosty sposób można w FM 2007 stworzyć poręczne drzewkowe menu, posortowane wedle naszych upodobań i potrzeb. Po prostu pełna personalizacja i stuprocentowa realizacja filozofii "user-friendly", czyli dokładnie tak, jak zapewniał Miles Jacobson. Zresztą ta zasada zmienia się też w "save&load friendly", gdyż pojawiła się opcja bezpośredniego powrotu z gry do menu głównego - ułatwienie z pewnością przyda się maniakom rozgrywania tych samych meczów aż do osiągnięcia korzystnego rezultatu. Oczywiście, nie popieramy takiej metody gry, ponieważ jest to psucie sobie zabawy, no ale jeśli ktoś chce zawsze wygrywać, to na pewno będzie mu łatwiej. Warto też wspomnieć o przyjaznych kreatorach tworzenia profilu menedżera (można nawet dodać swoją fotkę!) i nowej gry:

Człowiek zaczyna się czuć jak w Windowsie, z tą różnicą, że jest o wiele stabilniej i szybciej, no i mamy gwarancję, że nie wyskoczy żaden niebieski ekran... Skoro już o szybkości mowa, to fantastyczną informacją dla posiadaczy słabszego sprzętu będzie wiadomość, że najnowszego FM-a można przyspieszyć, nie rezygnując z dużego rozmiaru bazy danych. Jak to możliwe? Po prostu wystarczy określić poziom szczegółowości zapisu meczów poszczególnych rozgrywek w pamięci komputera.

Spotkania w trybie niepełnej szczegółowości pozbawione są raportów meczowych oraz wskaźników posiadania piłki, jednak noty i statystyki piłkarzy są przecież wystarczającym materiałem do analizy dla obserwatorów. Tym sposobem, nie ujmując nic a nic mocy obliczeniowej naszego komputera, możemy w łatwy sposób poszerzyć sobie i skautom pole manewru. Możemy przykładowo ustawić pełny detal rozgrywek równorzędnego poziomu - bo skoro gramy w trzeciej lidze, to mało prawdopodobne, że naszym celem transferowym będzie piłkarz pierwszoligowy, co innego natomiast zawodnicy rezerw czy juniorzy bez wyrobionego nazwiska, którzy w każdej chwili mogą opuścić macierzysty klub. I analogicznie - jeśli prowadzimy światowego potentata, mało prawdopodobne, że w pierwszej rundzie krajowego pucharu znajdzie się jakiś zawodnik godny uwagi. Po prostu genialne rozwiązanie!

Nowy interfejs znacznie ułatwia szybki przegląd danych. Przykładowo dzięki zmianom na ekranie osiągnięć piłkarza z łatwością możemy prześledzić, czym zawodnik zasłużył się w każdej z drużyn w karierze, a także kiedy zmieniał barwy klubowe - gratka dla interesujących się historią futbolu:

Do wstępnej, pobieżnej oceny parametrów zawodnika przyda się nowy sposób wyświetlania atrybutów - znany z konsoli PSP wykres:

Można przypuszczać, że na PC rozwiązanie to raczej się nie przyjmie, ale z pewnością przyda się początkującym i pozwoli szybko zorientować się w ogólnych wadach i zaletach graczy.

Jak co roku, diabeł tkwi w szczegółach. Nowe opcje nie porażają rozmachem, są raczej dodatkami do wcześniej istniejących. Wyjątkiem są oczywiście szeroko rozreklamowane kluby partnerskie:

Autorzy przewidzieli wiele form współpracy - od rozgrywania corocznych meczów towarzyskich (korzyści finansowe) poprzez wypożyczanie graczy do mniejszego klubu i zagwarantowanie sobie opcji pierwokupu, aż po machlojki pozwalające uniknąć niektórych ligowych przepisów - np. osławionego pozwolenia na pracę w Anglii: gracze, którzy nie mają na nie szans mogą zostać odesłani do innego klubu do czasu jego uzyskania.

Reszta zmian ma charakter drobniejszy, ale i tak bardzo przyjemny. Przykładowo trening został podzielony na juniorski i seniorski (pierwszy zespół plus rezerwy) - reżimy różnią się oczywiście intensywnością, poza tym dzięki podziałowi łatwiej obserwować rozwój młodzików, porównywać ich między sobą, a nie z dojrzałymi starymi wyjadaczami. Cieszy choćby taki drobiazg, jak rozgrzewka piłkarzy rezerwowych - ławka wreszcie żyje, szkoda tylko, że rezerwowi bramkarze nie dorobili się bluz i biegają w koszulkach zawodników z pola, ale ten błąd ma ulec poprawie, o czym zapewniał Neil Dejyothin na specjalnym forum przeznaczonym tylko dla oczu prasowych betatesterów.

Nieznacznie rozbudowano moduł statystyk piłkarzy, dodając bardzo ciekawy licznik zawinionych bramek oraz błędów, po których mogło dojść do utraty gola. Od menedżera zależy, jakie wnioski z nich wyciągnie - zby często mylący się piłkarz może bowiem stracić zaufanie trenera albo zmobilizować się i grać bezbłędnie przez resztę sezonu.

Więcej dowiemy się też o decyzjach zarządu: mamy dostęp do informacji o przywiązaniu prezesa do drużyny, ograniczeniach scoutingu (np. gdy zarząd nie daje pieniędzy na wyjazdy obserwatorów poza Europę), oczekiwaniach co do klubów filialnych (nie każdy klub nie stać na dofinansowanie mniejszej drużyny albo konszachty z partnerem z innego kontynentu).

W najnowszym FM prezes wyznacza też limit zatrudnienia trenerów, skautów, fizjoterapeutów.

Z nowozaprojektowanego ekranu obserwacji łatwiej będzie nam nadzorować pracę skautów:

... którzy będą prezentować coraz to dokładniejsze raporty dotyczące obserwowanych przez nich piłkarzy (im więcej razy obserwujemy jednego gracza, tym więcej o nim wiemy). Skaut oceni nie tylko potencjał i umiejętności zawodnika, ale też jego osobowość! Podpowie nam nawet, czy piłkarz w ogóle weźmie pod uwagę zmianę klubu.

Dużo więcej dowiemy się także o naszym najbliższym rywalu, szczególnie o jego stylu gry. Obserwatorzy nie poskąpią nam nawet porad, jak zagrać.

Kolejną nowością jest to, że cel podróży obserwatora będziemy musieli również uzależnić od jego wiedzy. Jest to bardzo realistyczne rozwiązanie, ponieważ trudno oczekiwać, by skaut świetnie orientujący się w jednym regionie, działał równie skutecznie przerzucony w zupełnie inne miejsce.

Poza tym przy zatrudnianiu nowego pracownika będziemy mogli zaoferować mu najbardziej odpowiadające mu stanowisko. To również krok w stronę realizmu - bo przecież nie każdy dobry trener chce być bohaterem pierwszych stron gazet, a i nie każdy menedżer będzie zainteresowany drugoplanową rolą trenera, nie mówiąc już o tym, że trener bramkarzy może nie przyjąć posady trenera ogólnorozwojowego, by nie ryzykować utraty wydajności swojej pracy. Na klubowych listach płac pojawiły się zatem nowe posady: trener bramkarzy i trener przygotowania fizycznego. Jak łatwo się domyślić, trener bramkarzy może być przypisany tylko do reżimów bramkarskich, zaś trener przygotowania fizycznego może prowadzić tylko zajęcia siłowe i aerobik. Oprócz tego mozemy przydzielić zatrudnianemu pracownikowi szkolenie tylko juniorów bądź tylko seniorów - zdarzają się bowiem trenerzy predysponowani do pracy z młodzieżą, więc nie należy im tego utrudniać.

Fantastycznie sprawdza się również moduł interakcji z zawodnikami - możemy porozumieć się z nimi w każdej sprawie: poprosić o wskazanie ewentualnych wzmocnień w byłym klubie zawodnika, pochwalić lub zganić go za ostatnie występy, zarządzić zmęczonemu graczowi odpoczynek, podnieść na duchu napastnika, który zatracił instynkt strzelecki, poprosić kapitana o zmotywowanie drużyny... Lista komend nie mieści się na jednym ekranie, co świadczy o poważnym potraktowaniu tej nowej opcji przez SI.

Ponadto w grze znalazły się zapowiadane i oczekiwane przedmeczowe rozmowy z piłkarzami. Co więcej, teraz możesz dowiedzieć się, jak poszczególni zawodnicy reagują na Twoje słowa w szatni - asystent po każdym meczu zda Ci relację, kogo udało Ci się zmotywować, a kto w ogóle Cię nie słuchał...

Wyraźniej zaznaczono też interakcje między piłkarzami - mogą oni nawet uczyć się od siebie charakterystycznych zagrań i stylu gry!

Zazwyczaj młodsi gracze z entuzjazmem podchodzą do propozycji podszkolenia się u starszych, ale nie każdemu doświadczonemu zawodnikowi chce się na stare lata niańczyć juniora. Z kolei młodym gwiazdom może do głowy uderzyć "sodówka" i również odmawiają one współpracy. W relacjach w drużynie coraz lepiej uwidaczniają się różnice charakterów, dzięki czemu FM nabiera realizmu.

Na koniec zostawiłem oczywiście to, co tygrysy lubią najbardziej, czyli nowinkę taktyczną. Przed meczem możemy przypisać indywidualny sposób gry przeciwko każdemu z piłkarzy rywala. I tak szybkich napastników będzie można kryć krótko, kreatywnych pomocników podwajać i natychmiast odbierać im piłkę, a u skrzydłowych lub obrońców wymuszać grę słabszą nogą, prokurując błędy.

Bynajmniej nie chodzi mi o takie "jest super", jak w piosence T.Love. FM 2007 naprawdę zapowiada się pięknie. Gra się bardzo przyjemnie, wady wychwytywane w mniej zaawansowanych wersjach beta zostają sukcesywnie usuwane, zapowiada się więc pierwszorzędna rozrywka. Z utęsknieniem czekam daty premiery!