WSTĘP

Kończąc "Wyspiarza" obecałem sobie i Czytelnikom manifest opisujący moje podejście do Football Managera. Myśl ta oczywiście zrodziła się dużo wcześniej, lecz wciąz nie mogłem się zdecydować, o czym takn na prawdę napisać. Gdy po dłuższym rozbracie z FMem odpaliłem niedawno naszą ulubioną grę komputerową, by nieco poeksperymentować - olśniło mnie. Nie ma wszakże dla managera ważniejszego, a zarazem bardziej interesującego tematu niż taktyka. Jeśli ktoś nie wierzy - proszę zapytać Jose Mourinho. Dlatego właśnie o taktyce widzanej moimi oczami będzie ten manifest/cykl manifestów.

Paradoksalnie, ten jakże istotny element piłki nożnej(a co za tym idzie FMa) jest na polskiej Scenie(jeśli w ogóle można tak to określać) mocno zaniedbany. Na domiar złego, częste ostatnio zmiany w silniku meczowym oraz samym module taktycznym nie ułatwiają życia FManiakom, stąd coraz większe grono niezadowolonych graczy, którym mnogość i niejasność opcji uniemożliwiają skuteczne ustawienie zespołu.

Powiem nieskromnie, że biorąc się za pisanie tego manifestu/poradnika miałem na względzie właśnie ostatnie poczynania SI, dlatego też nie uświadczycie tutaj sposobów na killer-taktykę  , czy też filozoficznych wywodów na temat różnic między registą, a cofniętym rozgrywającym. Jedyne na co możecie liczyć to kilka prostych taktycznych rozwiązań, które sprawdzają się w realnej piłce i które można(w ten czy inny sposób) przełożyć na język Football Managera niezależnie od stadium, w jakim aktualnie znajduje się silnik meczowy, czy moduł taktyczny.

Zatem, do dzieła!

GRA W OBRONIE

Generalnie, cała filozofia gry obronnej dotyczy środkowej częsci boiska, bo właśnie tam przeciwnik ma najwięcej możliwości różnorodnego ustawienia zespołu. Trzeba zatem nieźle się nagłowić, by zneutralizować wszystkie zagrożenia.

Teoria

W praktyce zastosowanie mają jedynie dwa modele ustawienia środkowych obrońców. Pierwszy - w linii; drugi - wpust/wypust(nazwa autorska:P).

Jeśli przyjmiemy, że widoczna na obrazku żólta linia wyznacza linię obrony, to w pierwszym przypadku nasi defensorzy rzadko kiedy złamią ustawienie starając się złapać przeciwnika w pułapkę ofsajdową(obrazek 1), podczas gdy w drugim przypadku będą dąrzyć do ustawienia w pionie, które daje zupełnie inne możliwości w grze obronnej(obrazek 2).

Obrazek 1. Ustawienie w linii.

Obrazek 2. Ustawienie wpust/wypust.

Zastosowanie

wpust/wypust - przeciwko formacjom z atakującymi ustawionymi pionowo (np 4-2-3-1).

a) rozgrywający + lis pola karnego

Gdy gra przeciwnika operia się na prostopadłych piłkach zagrywanych od ofensywnego pomocnika, stosowanie pułapek ofsajdowych bywa bardzo ryzykowne i często prowadzi do sytuacji, gdy napastnik wychodzi "sam na sam". A to rozgrywający ma zbyt dużo czasu i miejsca, by zagrać dokładną piłkę, a to obrońcy złamią linię(lub pomyli się sędzia)(obrazek 3). By uniknąć takich sytuacji, wystarczy ustawić obrońców na wpust/wypust. Wtedy bardziej agresywny defensor odważniej zaatakuje ofensywnego pomocnika utrudniając mu dokładne zagranie, podczas gdy jego partner ustawi się głębiej, by zaopiekować się napastnikiem lub przeciąć ewentualne prostopadłe podanie(obrazek 4).
 

Obrazek 3. Linia vs 4-2-3-1(a)


Obrazek 4. Wpust/wypust vs 4-2-3-1(a)

 

b) fałszywy napastnik + cofnięty napastnik

Często bywa też tak, że za strzelanie bramek odpowiada wbiegający z głębi pola ofensywny pomocnik, a napastnik pełni jedynie rolę "ściany" do zagrania szybkiej klepki. W takim przypadku granie linią jest chyba jeszcze bardziej zgubne, bowiem wymienność pozycji ofensywnych zawodników rywala wprowadza spore zamieszanie w szeregach obronnych, więc zastawienie pułapki ofsajdowej w takich warunkach bywa nie lada sztuką(obrazek 5). Gdy ustawimy obrońców na wpust/wypust/ problem znika. Cofnięty napastnik jest atakowany przez stopera, a drugi defensor zabezpiecza głębię(obrazek 6).
 

Obrazek 5. Linia vs 4-2-3-1(b)


Obrazek 6. Wpust/wypust vs 4-2-3-1(b)

Linia - przeciwko dwóm napastnikom(np. 4-4-2).

Gdy przeciwnik wychodzi dwoma klasycznymi napastnikami, dobrze jest ustawić obrońców w linii, by zneutralizować czyhające na nasz zespół zagrożenia, bowiem atakujący "grający" poziomo często zmieniają się pozycjami w tej płaszczyźnie; rzadziej natomiast schodzą do linii pomocy, a jeśli już - to bardzo płytko. Nie ma więc potrzeby agresywnego wyjścia do przodu jednego z obrońców(obrazek 7). Z resztą, w przypadku szybkiego odegrania na skrzydło i dośrodkowania mogłoby to stworzyć dziurę w polu karnym.
 

Obrazek 7. Linia vs 4-4-2
 

Krok dalej

 

"2+1" - przeciwko silnym przeciwnikom z ofensywnym pomocnikiem(np- 4-2-3-1).

Zdarza się, że rywale dysponują naprawdę dużym potencjałem ofensywnym. Staramy się więc zagęścić nieco środek pola przed naszą bramką wstawiając do składu defensywnego pomocnika. Ta często niedoceniana pozycja może okazać się kluczowa dla końcowego sukcesu, warto zatem dobrze wkomponować ją w blok obronny.

a) dp + wpust/wypust(bardzo dobry rozgrywający/lis pola karnego/cofnięty napastnik).

W takiej sytuacji najważniejsze jest, by zawodnik mający wykonać ostatnie podanie był szybko zneutralizowany. Dzięki defensywnemu pomocnikowi i wsparciu stopera rozgrywający będzie miał bardzo mało czasu i miejsca na dokładne zagranie. W razie czego - wszystko ubezpiecza jeszcze drugi z defensorów.

Obrazek nr 8. "2+1" vs dobry rozgrywający/lis pola karnego.


Obrazek nr 9. "2+1" vs dobry cofnięty napastnik.

 

 

b) dp + linia(bardzo dobry fałszywy napastnik/większe ryzyko)

Gdy z jakichś powodów nie chcemy podwajać rozgrywającego drużyny przeciwnej, warto ustawić środkowych obrońców w linii. Dzięki temu zabiegowi nasi defensorzy będą mogli bardziej skupić się na zawodniku wykańczającym akcję lub złapać rywali na spalonego(obrazek 10).
 

Obrazek nr 10. "2+1" vs dobry fałszywy napastnik.

 

EKSTREMA LOKALNE

Autobus

W konfrontacjach z wyrażnie lepszym przeciwnikiem często nie wystarcza jeden defensywny pomocnik i trzeba cofnąć jeszcze jednego gracza środka pola tworząc przed polem karnym dwupiętrowy autobus, by odeprzeć skomasowane ataki. Dobrze jest jednak odpowiednio ustawić cały blok defensywny, tak by praca środkowych pomocników nie poszła na marne.

a) autobus liniowy

Mając przed polem karnym dwóch defensywnych pomocników, jedynym sensownym rozwiązaniem dla defensorów jest ustawienie w linii. NIe ma bowiem potrzeby zagęszczać środka pola jeszcze bardziej łamiąc przy okazji formację(obrazek 11).
 

Obrazek nr 11. Autobus liniowy.
 

 

b)PKS do Cżęstochowy

Gdy już naprawdę nie mamy żadnych argumentów przeciwko swojemu rywalowi, trzeba zdecydować się na desperackie kroki - trzech zawodników w bramce; reszta na 16-tym metrze. Dwóch zabezpieczających środkowych obrońców powinno skutecznie zniechęcić rywali(obrazek 12).

Obrazek nr 12. PKS do Częstochowy.
 

 

Jeden na jednego

Kolejnym ekstremalnym sposobem ustawienia środkowych obrońców jest przydzielenie im indywidualnego krycia, gdy przyjdzie nam się mieżyć z dwoma napastnikami. Trzeba jednak pamiętać, że czasy, gdy grało się 4-4-2 z wysokim i niskim snajperem już dawno minęły, a współcześni gracze ofensywni są niezwykle wszechstronni, więc może być ciężko znaleźć odpowiednią parę stoperów.

PODSUMOWANIE

Mam nadzieję, że udało mi się rozjaśnić nieco niuanse gry defensywnej, która często w FMie potrafi doprowadzać do szaleństwa. Jeśli uznacie ten poradnik za przydatny, może coś jeszcze skrobnę w tym stylu. Jestem otwarty na sugestię(mam też kilka pomysłów). ;)